Tekst'ar'o de Esperant'o

Ha, nobel'a edz'in'o est'as mal'bon'a afer'o! kaj mi'a edz'iĝ'o est'as instru'a lecion'o por ĉiu'j kamp'ul'o'j, kiu'j vol'as lev'iĝ'i super si'a'n stat'o'n kaj edz'o'lig'iĝ'i kun dom'o de nobel'o, kiel mi far'is! La nobel'ec'o per si mem est'as bon'a; ĝi est'as io valor'a, tut'e cert'e; sed ĝi est'as lig'it'a kun tiom da mal'bon'a'j cirkonstanc'o'j, ke est'as tre bon'e las'i ĝi'n flank'e. Pri tio mi far'iĝ'is saĝ'a per mi'a propr'a kost'o'pag'o, kaj mi sci'as, kiel ni'n trakt'as la nobel'o'j, kiam ili ni'n ne-nobel'o'j'n akcept'as en si'a'n famili'o'n. La lig'iĝ'o, kiu'n ili far'as, est'as tre mal'grand'a rilat'e ni'a'n person'o'n; sol'e kun ni'a hav'o ili edz'iĝ'as; kaj kiel ajn riĉ'a mi est'as, mi far'us pli bon'e, se mi edz'iĝ'us kun sen'artifik'a kaj bon'a kamp'ul'in'o, anstataŭ pren'i edz'in'o'n, kiu ten'as si'n pli alt'e ol mi, vid'as ofend'o'n por si en tio, ke ŝi port'as mi'a'n nom'o'n, kaj pens'as, ke per mi'a tut'a riĉ'ec'o mi ne sufiĉ'e pag'is por la honor'o est'i ŝi'a edz'o. Georgo Dandin, Georgo Dandin! vi far'is mal'saĝ'aĵ'o'n la plej grand'a'n en la mond'o. Mi'a dom'o est'as nun por mi io terur'a, kaj ĉiu'foj'e, kiam mi en'ir'as en ĝi'n, mi nepr'e trov'as tie i'a'n ĉagren'o'n.

al si mem, vid'ant'e, ke Lubin el'ir'as el la dom'o — Kio'n, al la diabl'o, tiu sen'taŭg'ul'o far'is ĉe mi?

al si mem, rimark'ant'e Georgon Dandin. — Jen ia hom'o mi'n observ'as!

al si mem — Li mi'n ne kon'as.

al si mem — Li i'o'n suspekt'as.

al si mem — Ha, li fort'e si'n ĝen'as salut'i.

al si mem — Mi tim'as, ke li ne rakont'u al iu, ke li vid'is mi'n el'ir'ant'a'n el tie.

Bon'a'n tag'o'n!

— Vi'a serv'ant'o!

— Vi ne est'as de ĉi tie, al mi ŝajn'as?

— Ne, mi ven'is ĉi tie'n nur por vid'i la morgaŭ'a'n fest'o'n.

— Efektiv'e? dir'u, mi pet'as, vi ven'as de tie el la dom'o?

— Ts!

— Kio?

— Silent'u!

— Kio do est'as?

— Ho, nu! Vi ne dev'as dir'i, ke vi vid'is mi'n el'ir'ant'a'n el tie.

— Kial?

— Mi'a Di'o! ĉar....

— Kial do?

— Mal'laŭt'e! mi tim'as, ke oni ni'n aŭskult'as.

— Tut'e ne, tut'e ne!

— Mi ĵus parol'is kun la mastr'in'o de la loĝ'ej'o, en komisi'o de unu sinjor'o, kiu far'as al ŝi am'a'j'n okul'et'o'j'n; kaj est'as neces'e, ke oni tio'n ne sci'u. Vi kompren'as?

— Jes.

— Tio est'as la kaŭz'o. Oni sever'e ordon'is al mi, ke mi mi'n gard'u, ke neni'u mi'n vid'u; tial mi pet'as vi'n, ne dir'u, ke vi mi'n vid'is.

— Mi mi'n gard'os.

— Mi tre vol'as far'i la afer'o'j'n sekret'e, kiel oni rekomend'is al mi.

— Tre prav'e.

— La edz'o, kiel oni dir'as, est'as ĵaluz'ul'o, kiu ne vol'as, ke oni lud'u am'o'n kun li'a edz'in'o, kaj li diabl'e furioz'us, se io simil'a ven'us al li'a'j orel'o'j. Vi kompren'as?

— Tre bon'e.

— Est'as neces'e, ke li neni'o'n sci'u pri tio.

— Sen'dub'e.

— Oni vol'as tromp'i li'n tut'e silent'e. Vi kompren'as?

— Plej perfekt'e.

— Se vi dir'us, ke vi vid'is mi'n el'ir'ant'a'n el li'a dom'o, vi mal'bon'ig'us la tut'a'n afer'o'n. Vi kompren'as?

— Cert'e! Kaj kia est'as la nom'o de tiu, kiu vi'n send'is tie'n?

— Ĝi est'as la sinjor'o de ni'a lok'o, sinjor'o vic'graf'o de.... Pest'o! mi neniam memor'as, kiel al la diabl'o, oni el'parol'aĉ'as tiu'n nom'o'n; sinjor'o Kli... Klitandro.

— Ĉu ĝi est'as tiu jun'a kort'eg'an'o, kiu loĝ'as....

— Jes, apud tiu'j arb'o'j.

al si mem — Ha, tio est'as la kaŭz'o, ke antaŭ ne'long'e tiu sinjor'et'o pren'is loĝ'ej'o'n kontraŭ'e de mi! Vid'ebl'e mi hav'is bon'a'n naz'o'n, kaj li'a najbar'ec'o tuj est'is por mi suspekt'a.

— Vort'o'n de honor'o! li est'as la plej honest'a hom'o, kiu'n oni iam vid'is. Li don'is al mi tri or'a'j'n mon'er'o'j'n, por ke mi nur ir'u dir'i al la vir'in'o, ke li ŝi'n am'as, kaj ke li tre dezir'us hav'i la honor'o'n parol'i kun ŝi. Nu, dir'u, ĉu ĝi est'as grand'a labor'o, por ke li dev'u pag'i al mi tiel bon'e? kaj kio est'as, en kompar'o kun tio, tut'a tag'o da labor'ad'o, kiu don'as al mi ne pli ol dek sold'o'j'n!

— Nu, ĉu vi plen'um'is vi'a'n komisi'o'n?

— Jes; mi trov'is tie iu'n Klaŭdinon, kiu tuj en la unu'a moment'o kompren'is, kio'n mi vol'as, kaj en'konduk'is mi'n al si'a mastr'in'o.

al si mem — Ha, fripon'a serv'ant'in'o!

— Al la diabl'o! Tiu Klaŭdino est'as tut'e bel'a; ŝi akir'is mi'a'n am'o'n, kaj ĝi nur de'pend'os de ŝi, ke ni far'iĝ'u ge'edz'o'j.

— Sed kia'n respond'o'n don'is la mastr'in'o al tiu sinjor'o kort'eg'ul'o?

— Ŝi ordon'is, ke mi dir'u al li.... Atend'u, mi ne sci'as, ĉu mi bon'e memor'as ĉio'n ĉi tio'n.... ŝi dir'is, ke ŝi est'as al li tre dank'a por la am'o, kiu'n li hav'as por ŝi; sed pro ŝi'a edz'o, kiu est'as strang'a hom'o, li si'n gard'u, ke oni tio'n ne rimark'u; kaj ke oni dev'os pen'i trov'i i'a'n rimed'o'n, ke ili pov'u ambaŭ parol'i inter si.

al si mem — Ha, pend'ig'ind'a vir'in'o!

— Al la diabl'o! Est'os tre amuz'e, ĉar la edz'o eĉ ne suspekt'os la sekret'aĵ'o'j'n; tio est'as la plej bon'a; kaj li hav'os long'a'n naz'o'n kun si'a ĵaluz'ec'o. Ne ver'e?

— Cert'e ver'e.

— Adiaŭ! Ten'u la buŝ'o'n ferm'it'a. Konserv'u bon'e la sekret'o'n, ke la edz'o neni'o'n sci'u!

— Jes, jes.

— Kio mi'n koncern'as, mi, ŝajn'ig'os, ke mi neni'o'n sci'as. Mi est'as grand'a ruz'ul'o, kaj neni'u pov'os dir'i, ke mi hav'as i'a'n rilat'o'n al la afer'o.

Nu, Georg'o, Dand'in, vi vid'as, en kia manier'o vi'a edz'in'o kun vi ag'as! Jen kio ven'as, se oni vol'is edz'iĝ'i kun fraŭl'in'o! Oni ĉirkaŭ'bat'as vi'n de ĉiu'j flank'o'j, kaj vi eĉ ne pov'as venĝ'i, kaj la nobel'ec'o lig'as al vi la man'o'j'n. Egal'ec'o de la stat'o'j las'as almenaŭ al la honor'o de edz'o la liber'ec'o'n montr'i si'a'j'n sent'o'j'n; kaj se ĝi est'us kamp'ul'in'o, vi est'us nun tut'e liber'a far'i al vi just'ec'o'n per bon'a porci'o da baston'bat'o'j. Sed vi vol'is gust'um'i nobel'ec'o'n, kaj ted'is vi'n est'i mastr'o en vi'a dom'o. Ha, mi furioz'as el mi'a tut'a kor'o, kaj mi volont'e don'us al mi vang'o'frap'o'j'n. Kiel sen'hont'e aŭskult'i la am'esprim'o'n de sinjor'et'o kaj al tio promes'i ankoraŭ inter'komunik'iĝ'o'n! La diabl'o ĝi'n pren'u! Tia'spec'a'n okaz'o'n mi ne vol'as preter'las'i. Kiel mi nun star'as, mi dev'as tuj ir'i plend'i al la patr'o kaj al la patr'in'o kaj far'i ili'n atest'ant'o'j de la ĉagren'o'j kaj mal'honor'o, kiu'n ili'a fil'in'o al mi kaŭz'as. Sed, jen, ili ambaŭ ven'as, tre ĝust'a'temp'e.

— Kio est'as, mi'a bo'fil'o? ŝajn'as al mi, ke vi est'as tre ekscit'it'a.

— Kaj mi hav'as kaŭz'o'n por tio, kaj....

— Mi'a Di'o! Kiel mal'mult'e da ĝentil'ec'o vi hav'as, ke vi ne salut'as la hom'o'j'n, kiam vi al'ir'as al ili!

— Kred'u al mi, mi'a bo'patr'in'o, mi hav'as ali'a'j'n afer'o'j'n en la kap'o; kaj....

— De'nov'e! ĉu est'as ebl'e, ni'a bo'fil'o, ke vi tiel mal'mult'e kon'as la mond'a'j'n postul'o'j'n, kaj oni ne pov'as lern'ig'i al vi la manier'o'n, en kiu oni dev'as viv'i inter person'o'j de bon'a de'ven'o?

— Kial?

— Ĉu vi neniam en rilat'o al mi for'met'os la familiar'ec'o'n de tiu vort'o ”bo'patr'in'o”? kaj ĉu vi ne pov'us al'kutim'iĝ'i dir'i al mi ”sinjor'in'o”?

— Al ĉiu'j patron'o'j! Se vi mi'n nom'as vi'a bo'fil'o, ŝajn'as al mi, ke mi pov'as vi'n nom'i mi'a bo'patr'in'o!

— Oni fort'e pov'us i'o'n dir'i kontraŭ tio, kaj la afer'o'j ne est'as egal'a'j. Sci'u do, mi pet'as, ke ne por vi ĝi est'as konven'a uz'i tiu'n vort'o'n kun person'o de mi'a situaci'o; ke, kvankam vi est'as ni'a bo'fil'o, est'as grand'a diferenc'o inter vi kaj ni, kaj vi dev'as kon'i vi'n mem.

— Sufiĉ'e pri tio, mi'a am'at'a; ni las'u ĝi'n.

— Mi'a Di'o! sinjor'o de Sotenville, vi hav'as i'a'n apart'a'n mal'sever'ec'o'n, kaj vi ne sci'as dev'ig'i la hom'o'j'n don'i al vi tio'n, kio al vi dec'as.

— Al la diabl'o! Pardon'u, pri tio oni ne pov'as far'i al mi lecion'o'j'n, kaj en la daŭr'o de mi'a viv'o, mi per du'dek brav'a'j ag'o'j montr'is, ke mi ne est'as hom'o, kiu las'us de'fal'i eĉ unu col'o'n de mi'a'j pretend'o'j; sed nun sufiĉ'as, ke ni don'is al li ne'grand'a'n avert'o'n. Nun ni iom aŭd'u, mi'a bo'fil'o, kio'n vi hav'as en vi'a kap'o.

— Ĉar mi dev'as parol'i kategori'e, mi dir'os al vi, sinjor'o de Sotenville, ke mi hav'as kaŭz'o'n....

— Kviet'e, mi'a bo'fil'o! Sci'u, ke ne est'as respekt'e, parol'i al hom'o'j per ili'a nom'o, kaj ke al tiu'j, kiu'j star'as pli alt'e ol ni, oni dev'as dir'i simpl'e ”sinjor'o”.

— Nu, bon'e, simpl'e sinjor'o, kaj ne plu sinjor'o de Sotenville, mi dev'as dir'i al vi, ke mi'a edz'in'o....

— Halt'u; sci'u ankaŭ, ke vi ne dev'as dir'i ”mi'a edz'in'o”, kiam vi parol'as pri ni'a fil'in'o.

— Mi pov'as far'iĝ'i furioz'a! Kiel! Mi'a edz'in'o ne est'as mi'a edz'in'o?

— Jes, ni'a bo'fil'o, ŝi est'as vi'a edz'in'o; sed vi ne dev'as permes'i al vi nom'i ŝi'n tiel; vi pov'us tio'n far'i, se vi est'us edz'ig'it'a kun person'o de vi'a klas'o.

al si mem — Ha, Georgo Dandin kie'n vi en'ŝov'iĝ'is! (Laŭt'e.) He, mi vi'n pet'as, las'u por moment'o flank'e vi'a'n nobel'ec'o'n kaj permes'u, ke mi parol'u al vi, kiel mi pov'as. (Al si mem.) La diabl'o pren'u ĉiu'j'n ĉi mal'ben'it'a'j'n ceremoni'o'j'n! (Al S^ro de Sotenville.) Mi dir'as do al vi, ke mi est'as mal'kontent'a pri mi'a edz'iĝ'o.

— Kaj la kaŭz'o, mi'a bo'fil'o?

— Kio! Parol'i tia'manier'e pri afer'o, el kiu vi el'tir'is tia'j'n grand'a'j'n profit'o'j'n!

— Kaj kia'j'n profit'o'j'n, sinjor'in'o, se sinjor'in'o nepr'e vol'as si'n en'miks'i? La histori'o est'is ne mal'bon'a por vi, ĉar sen mi vi'a'j afer'o'j — vol'u mi'n pardon'i — est'is tre kaduk'a'j, kaj mi'a mon'o serv'is por ŝtop'i tre rimark'ebl'a'j'n tru'o'j'n; sed mi, kio'n mi profit'is, mi vi'n pet'as? nur pli'long'ig'o'n de mi'a nom'o, ĉar anstataŭ ”Georgo Dandin” mi ricev'is de vi la titol'o'n ”sinjor'o de la Dandinière”.

— Ĉu vi kalkul'as kiel neni'o'n, mi'a bo'fil'o, la honor'o'n, ke vi parenc'iĝ'is kun la dom'o de Sotenville?

— Kaj kun la dom'o de la Prudoterie, el kiu mi hav'as la honor'o'n de'ven'i; dom'o, en kiu ankaŭ la vir'in'a lini'o nobel'ig'as, kaj kiu, dank’al la bel'a privilegi'o, far'os vi'a'j'n infan'o'j'n nobel'o'j?

— Jes, tre bon'e, mi'a'j infan'o'j est'os nobel'o'j, sed mi est'os tromp'it'a kok'o, se oni ne far'os ord'o'n.

— Kio'n vi vol'as dir'i, mi'a bo'fil'o?

— Mi vol'as dir'i, ke, vi'a fil'in'o ne kondut'as tiel, kiel edz'in'o dev'as kondut'i, kaj ke ŝi far'as afer'o'j'n, kiu'j est'as kontraŭ'a'j al la honor'o.

— Halt'u; gard'u vi'n pri tio, kio'n vi parol'as. Mi'a fil'in'o de'ven'as de gent'o, kiu est'as tro plen'a de virt'o, por far'i iam i'a'n afer'o'n, de kiu la honest'ec'o pov'us est'i difekt'it'a; kaj, koncern'e la dom'o'n de la Prudoterie, oni dank’al Di'o de tri'cent jar'o'j tie ne vid'is vir'in'o'n, kiu don'us kaŭz'o'n, ke oni parol'u pri ŝi.

— Al la diabl'o! En la dom'o de Sotenville oni neniam vid'is koket'ul'in'o'n; kaj la ĉast'ec'o de la vir'in'o'j tie est'as ne mal'pli hered'a, ol la kuraĝ'ec'o de la vir'o'j.

— Ni hav'is iu'n Jakelinon de la Prudoterie, kiu ne vol'is est'i am'don'ant'in'o de duk'o kaj regn'a konsil'ist'o, reg'ant'o de ni'a provinc'o.

— Ekzist'is iu Maturino de Sotenville, kiu rifuz'is akcept'i du'dek mil taler'o'j'n de reĝ'a favor'at'o, kiu vol'is nur hav'i la privilegi'o'n liber'e parol'i kun ŝi.

— Nu, vi'a fil'in'o ne est'as tiel obstin'a, kaj ŝi far'iĝ'is mal'pli sovaĝ'a de la temp'o, kiam ŝi est'as ĉe mi.

— Parol'u pli klar'e, mi'a bo'fil'o. Ni ne est'as tia'j hom'o'j, kiu'j protekt'us ŝi'n en mal'bon'a'j far'o'j, kaj ni ja unu'a'j, ŝi'a patr'in'o kaj mi, est'as pret'a'j don'i al vi just'ec'o'n pri tio.

— Ni kompren'as neni'a'j'n ŝerc'o'j'n en afer'o'j, kiu'j koncern'as honor'o'n, kaj ni eduk'is ŝi'n en la plej grand'a sever'ec'o.

— Ĉio, kio'n mi pov'as dir'i, est'as, ke trov'iĝ'as ĉi tie iu kort'eg'ul'o, kiu'n vi vid'is, kiu montr'as al ŝi am'o'n antaŭ mi'a naz'o, kaj kiu far'is al ŝi pri si'a am'o cert'ig'a'n klar'ig'o'n, kiu'n ŝi aŭskult'is tre hom'am'e.

— Grand'a Di'o! Mi ŝi'n sufok'us per mi'a'j propr'a'j man'o'j, se montr'iĝ'us, ke ŝi de'klin'iĝ'is de la honest'ec'o de si'a patr'in'o.

— Al la diabl'o! Mi tra'pik'us per mi'a spad'o ŝi'n kaj ŝi'a'n am'ant'o'n, se ŝi pek'us kontraŭ si'a honor'o.

— Mi rakont'is al vi la fakt'o'n, por prezent'i al vi mi'a'j'n plend'o'j'n; kaj mi postul'as de vi kontent'ig'o'n pri tiu afer'o.

— Est'u tut'e trankvil'a, mi don'os al vi kontent'ig'o'n de la flank'o de ili ambaŭ; al kiu ajn oni dev'as met'i la pugn'o'n al la brust'o, mi taŭg'as por tio. Sed, ĉu vi est'as tut'e cert'a pri tio, kio'n vi dir'as al mi?

— Tut'e cert'a.

— Gard'u vi'n bon'e; ĉar inter nobel'o'j tio ĉi est'as tikl'a'j afer'o'j, kaj est'as danĝer'e, se oni far'as en tio i'a'n mal'traf'o'n.

— Mi dir'is al vi neni'o'n, kio est'us mal'ver'a.

— Mi'a kor'o, ir'u parol'i kun vi'a fil'in'o, dum mi kun mi'a bo'fil'o ir'os parol'i kun la vir'o.

— Ĉu ĝi est'as ebl'a, mi'a fil'o, ke ŝi si'n tiom forges'us, post la virt'a ekzempl'o, kiu'n, kiel vi mem sci'as, mi don'is al ŝi!

— Ni klar'ig'os la afer'o'n. Sekv'u mi'n, mi'a bo'fil'o, kaj zorg'u pri neni'o. Vi vid'os, per kia lign'o ni ni'n hejt'as, kiam oni far'as atenc'o'n pri tiu'j, kiu'j aparten'as al ni.

— Jen li mem ven'as al ni renkont'e.

— Sinjor'o, ĉu vi mi'n kon'as?

— Kiom mi sci'as, .... ne.

— Mi'a nom'o est'as baron'o de Sotenville.

— Mi tre ĝoj'as.

— Mi'a nom'o est'as kon'at'a de la kort'eg'o; kaj en mi'a jun'ec'o mi hav'is la honor'o'n est'i el la unu'a'j, kiu'j disting'iĝ'is ĉe la nobel'ar'a arm'iĝ'o en Nancy.

— Mi gratul'as.

— Sinjor'o mi'a patr'o, Je'a'n-Gilles de Sotenville, hav'is la glor'o'n part'o'pren'i person'e en la grand'a sieĝ'o de Montauban.

— Mi est'as rav'it'a.

— Mi hav'is pra'av'o'n, Bertrandon de Sotenville, kiu est'is tiel eminent'a en si'a temp'o, ke li ricev'is la permes'o'n vend'i si'a'n tut'a'n bien'o'n, por vetur'i trans la mar'o'n.

— Mi volont'e kred'as.

— Oni raport'is al mi, sinjor'o, ke vi am'as kaj persekut'as iu'n jun'a'n person'o'n, kiu est'as mi'a fil'in'o, kaj pri kiu mi interes'iĝ'as tiel sam'e, kiel pri la hom'o, kiu'n vi vid'as (montr'ant'e Georgon Dandin), kaj kiu hav'as la honor'o'n est'i mi'a bo'fil'o.

— Kiu? mi?

— Jes; kaj est'as al mi tre agrabl'e parol'i kun vi, por ricev'i de vi, mi pet'as, klar'ig'o'n pri tiu afer'o.

— Ĝi est'as strang'a kalumni'o! Kiu tio'n dir'is al vi?

— Iu, kiu pens'as, ke li bon'e tio'n sci'as.

— Tiu iu mensog'is. Mi est'as honest'a hom'o. ĉu vi opini'as mi'n kapabl'a, sinjor'o, por tia mal'nobl'a ag'ad'o? Mi am'ind'um'us jun'a'n kaj bel'a'n person'o'n, kiu hav'as la honor'o'n est'i la fil'in'o de sinjor'o baron'o de Sotenville! Mi tro mult'e vi'n respekt'as kaj tro mult'e est'as pret'a vi'n serv'i, por ke mi far'u i'o'n simil'a'n. Kiu ajn tio'n dir'is al vi, est'as mal'saĝ'ul'o.

— Nu, mi'a bo'fil'o?

— Kio?

— Est'as fripon'o kaj sen'taŭg'ul'o.

al Georgo Dandin — Respond'u!

— Respond'u vi mem!

— Se mi sci'us, kiu li pov'as est'i, mi en'puŝ'us al li, en vi'a al'est'o, la spad'o'n en la ventr'o'n.

al Georgo Dandin — Pruv'u do la afer'o'n.

— Ĝi est'as tut'e pruv'it'a. Ĝi est'as ver'o.

— Ĉu ĝi est'as vi'a bo'fil'o, sinjor'o, kiu....?

— Jes, li est'as ĝust'e tiu, kiu plend'is al mi pri tio.

— Cert'e, ĝi est'as li'a feliĉ'o, ke li hav'as la honor'o'n aparten'i al vi; ali'e mi bon'e instru'us li'n far'i tia'j'n parol'o'j'n pri person'o kiel mi.

— Koncern'e tio'n mi dev'as dir'i, ke la ĵaluz'o est'as efektiv'e strang'a afer'o. Mi al'konduk'as ĉi tie'n mi'a'n fil'in'o'n, por klar'ig'i la afer'o'n en ĉies al'est'o.

al Angeliko — ĉu ĝi est'as vi, sinjor'in'o, kiu dir'is al vi'a edz'o, ke mi vi'n am'as?

— Mi? Kiel mi pov'us tio'n dir'i al li? ĉu ĝi est'as ver'o? Mi vol'us efektiv'e vid'i, ke vi prov'us mi'n am'i! Prov'u ĝi'n, mi vi'n pet'as; vi vid'us, kun kiu vi parol'as! Mi konsil'as al vi tio'n far'i. Uz'u ĉiu'j'n artifik'o'j'n de am'ant'o'j; prov'u iom, por plezur'o, send'i al mi send'at'o'j'n, skrib'i al mi sekret'e am'a'j'n leter'et'o'j'n, serĉ'i la moment'o'n, kiam mi'a edz'o ne est'as hejm'e, aŭ kiam mi el'ir'as, kaj parol'u al mi pri vi'a am'o: vi bezon'as nur ven'i, mi promes'as al vi, ke vi est'os dec'e akcept'it'a.

— Nu, nu, sinjor'in'o, kviet'e! Ne est'as neces'e far'i al mi tiom da lecion'o'j kaj tiom skandal'iĝ'i. Kiu dir'is al vi, ke mi hav'as la ide'o'n vi'n am'i?

— Kiel mi pov'as sci'i, kio'n oni ĉi tie rakont'is?

— Oni rakont'u, kio'n oni vol'as; sed vi ja sci'as, ĉu mi parol'is kun vi pri am'o, kiam mi vi'n renkont'is.

— Vi dev'us nur tio'n far'i, vi hav'us bon'a'n akcept'o'n!

— Mi cert'ig'as vi'n, ke kun mi vi dev'as neni'o'n tim'i: mi ne est'as tia hom'o, kiu far'as ĉagren'o'n al bel'ul'in'o'j; kaj mi vi'n tro respekt'as, vi'n kaj vi'a'j'n estim'at'a'j'n ge'patr'o'j'n, por ke mi hav'u la pens'o'n en'am'iĝ'i en vi'n.

al Georgo Dandin — Nu, vi vid'as?

— Jen vi est'as kontent'ig'it'a, mi'a bo'fil'o. Kio'n vi dir'os al tio?

— Mi dir'os, ke tio est'as fabel'o'j por en'lul'iĝ'i; ke mi bon'e sci'as, kio'n mi sci'as, kaj ke, ĉar mi jam dev'as parol'i klar'e, ŝi ĵus akcept'is komisi'ul'o'n de li.

— Mi? mi akcept'is komisi'ul'o'n?

— Mi send'is komisi'ul'o'n?

— Klaŭdino!

al Klaŭdino — ĉu est'as ver'e?

— Mi'a'n vort'o'n de honor'o, ĝi est'as strang'a mal'ver'aĵ'o!

— Silent'u, vi mal'ĉast'ul'in'o. Mi bon'e vi'n kon'as. Ĝi est'as vi, kiu ĵus en'konduk'is la komisi'ul'o'n.

— Kiu? mi?

— Jes, vi. Ne lud'u rol'o'n de pur'ul'in'o.

— Ho ve, kiel la mond'o nun est'as plen'a de mal'bon'ec'o! tiel'e mi'n suspekt'i, mi'n, kiu est'as la sen'kulp'ec'o mem!

— Silent'u, vir'in'aĉ'o! vi lud'as la rol'o'n de modest'ul'in'o, sed mi kon'as vi'n jam de long'e, vi est'as ruz'a kanajl'o.

al Angeliko — Sinjor'in'o, ĉu....

— Silent'u, mi dir'as al vi! ali'e vi pov'us tre kar'e pag'i por ĉiu'j, ĉar vi ja ne hav'as patr'o'n nobel'o'n.

— Ĝi est'as kalumni'o tiel grand'a, kaj kiu tiel fort'e vund'as mi'a'n kor'o'n, ke mi ne pov'as eĉ hav'i la fort'o'n por respond'i. Ĝi est'as ja io terur'a, est'i akuz'at'a de edz'o, kiam oni far'is al li neni'o'n, kio est'as ne far'ind'a! Ho ve, se mi merit'as i'a'n riproĉ'o'n, ĝi est'as nur tio, ke mi ag'is kun li tro bon'e.

— Cert'e.

— Mi'a tut'a mal'feliĉ'o est'as tio, ke mi tro zorg'as pri li; la ĉiel'o vol'u, ke mi est'u kapabl'a toler'i, kiel li dir'as, ies am'ind'um'aĵ'o'j'n! mi ne est'us tiam tiel plend'ind'a. Adiaŭ, mi for'ir'as; mi ne pov'as plu toler'i, ke oni mi'n tia'manier'e ofend'u.

al Georgo Dandin — Ir'u, vi ne merit'as la honest'a'n edz'in'o'n, kiu'n oni don'is al vi.

— Vort'o'n de honor'o, li merit'us, ke ŝi ver'ig'u tio'n, kio'n li dir'is; kaj, se mi est'us sur ŝi'a lok'o, mi ne long'e marĉand'us.

al Klitandro.

Jes, sinjor'o, vi dev'us nun, por li'n pun'i, am'ind'um'i mi'a'n mastr'in'o'n. Komenc'u kuraĝ'e, mi tio'n dir'as al vi, ĝi est'os tre ĝust'a'temp'a kaj mi propon'as al vi, ke mi vi'n help'os, ĉar li ja tia'manier'e mi'n jam taks'as.

(Klaŭdino for'ir'as).

— Vi merit'as, mi'a bo'fil'o, ke oni dir'u al vi tia'j'n afer'o'j'n: vi'a ag'ad'o indign'ig'as ĉiu'j'n kontraŭ vi.

— Ir'u, pen'u ag'i pli bon'e kun fraŭl'in'o alt'e'de'ven'a; kaj gard'u vi'n de nun, ke vi plu ne far'u tia'j'n erar'eg'o'j'n.

al si mem — Mi est'as tut'e furioz'a, ke mi star'as kiel mal'prav'ul'o, dum mi est'as prav'a.

al S^ro de Sotenville — Sinjor'o, vi vid'as, kiel fals'e mi est'is akuz'it'a: vi est'as hom'o, kiu sci'as la princip'o'j'n de honor'o, kaj mi postul'as de vi kontent'ig'o'n por la hont'o, kiu est'as far'it'a al mi.

— Tio est'as tut'e just'a kaj tut'e laŭ la ord'o. Nu, mi'a bo'fil'o don'u kontent'ig'o'n al la sinjor'o.

— Kio? kontent'ig'o'n?

— Jes, la ord'o tio'n postul'as, ĉar vi mal'prav'e li'n akuz'is.

— Sed tio ja est'as la afer'o, ke mi tut'e ne konsent'as, ke mi li'n mal'prav'e akuz'is; kaj mi bon'e sci'as, kio'n mi pri tio pens'as.

— Tio ne est'as grav'a. Kia ajn pens'o pov'us rest'i ĉe vi, li ne'is, kaj tio dev'as sufiĉ'i; kaj oni ne hav'as rajt'o'n plend'i pri iu, se li ne'as kulp'ec'o'n.

— Sekv'e, se mi li'n trov'us kuŝ'ant'a kun mi'a edz'in'o, li dev'us nur ne'i, kaj tio li'n jam sen'kulp'ig'us?

— Ne rezon'ad'u. Pet'u li'n pri pardon'o, kiel mi dir'as al vi.

— Mi! Mi dev'as ankoraŭ pet'i li'n pri pardon'o, post tio, ke....

— Rapid'e, mi dir'as al vi, vi hav'as neni'o'n por pri'pens'i; kaj vi ne dev'as tim'i, ke vi far'as tro mult'e, ĉar mi mem ja tio'n konsil'as al vi.

— Mi ne pov'as....

— Al la diabl'o! mi'a bo'fil'o, ne incit'u al mi la gal'o'n, ĉar mi kun'iĝ'us kun li kontraŭ vi. Nu, las'u, ke mi vi'n gvid'u.

al si mem — Ha, Georgo Dandin!

— Antaŭ ĉio pren'u vi'a'n ĉap'o'n en la man'o'n: la sinjor'o est'as nobel'o, kaj vi ne est'as tia.

al si mem, ten'ant'e la ĉap'o'n en la man'o — Mi krev'as de furioz'o!

— Ripet'u post mi: Sinjor'o....

— Sinjor'o....

— Mi pet'as vi'a'n pardon'o'n....

vid'ant'e, ke Georgo Dandin pen'as ne obe'i li'n Ha!

— Mi pet'as vi'a'n pardon'o'n....

— Pri la mal'bon'a'j pens'o'j, kiu'j'n mi hav'is rilat'e vi'n....

— Pri la mal'bon'a'j pens'o'j, kiu'j'n mi hav'is rilat'e vi'n....

— Ĝi est'is kaŭz'it'a de tio, ke mi ne hav'is la honor'o'n vi'n kon'i....

— Ĝi est'is kaŭz'it'a de tio, ke mi ne hav'is la honor'o'n vi'n kon'i....

— Kaj mi pet'as vi'n kred'i....

— Kaj mi pet'as vi'n kred'i....

— Ke mi est'as vi'a serv'ant'o.

— Vi vol'as, ke mi est'u serv'ant'o de hom'o, kiu vol'as far'i mi'n tromp'it'a kok'o?

far'ant'e al li sign'o'n de minac'o — Ha!

— Sufiĉ'as, sinjor'o.

— Ne, mi vol'as, ke li fin'u, kaj ke ĉio est'u far'at'a laŭ'form'e.... Ke mi est'as vi'a serv'ant'o.

— Ke mi est'as vi'a serv'ant'o.

al Georgo Dandin — Sinjor'o, mi est'as tut'kor'e vi'a, kaj mi plu ne pens'as pri tio, kio okaz'is.

al S^ro de Sotenville

Al vi, sinjor'o, mi dir'as adiaŭ, kaj mi bedaŭr'as la mal'grand'a'n ĉagren'o'n, kiu'n vi hav'is.

— Ni kis'as al vi la man'o'j'n; kaj se ĝi plaĉ'os, al vi, mi liver'os al vi la amuz'iĝ'o'n ĉas'i kun mi lepor'o'n.

— Vi est'as tro bon'a kontraŭ mi.

(Klitandro for'ir'as)

— Jen, mi'a bo'fil'o, kiel oni dev'as konduk'i la afer'o'j'n! Adiaŭ. Sci'u, ke vi en'ir'is en famili'o'n, kiu don'os al vi apog'o'n kaj neniam toler'os, ke oni far'u al vi i'a'n hont'o'n.

Ha, kiel mi.... Vi ĝi'n vol'is, vi ĝi'n vol'is, Georgo Dandin vi ĝi'n vol'is! Ĝi konven'as al vi bon'e, kaj vi est'as ĝust'e aranĝ'it'a: vi hav'as just'e tio'n, kio'n vi merit'is. Nu, oni dev'as nur mal'ferm'i la okul'o'j'n al la patr'o kaj al la patr'in'o; ebl'e mi trov'os i'a'n rimed'o'n, por tio'n ating'i.

— Jes, mi tuj diven'is ke ĝi cert'e ven'as de vi, kaj ke vi ĝi'n dir'is al iu, kiu ĉio'n rakont'is al ni'a mastr'o.

— Mi ĵur'as al vi, mi nur pas'ant'e dir'is pri ĝi unu vort'o'n al iu hom'o, por ke li ne dir'u, ke li vid'is, ke mi el'ir'is el la dom'o; vid'ebl'e la hom'o'j en tiu ĉi land'o est'as grand'a'j babil'ul'o'j.

— Efektiv'e, sinjor'o la vic'graf'o far'is bon'a'n elekt'o'n, pren'ant'e vi'n kiel si'a'n send'at'o'n! li uz'as la serv'o'n de hom'o tre dub'e fid'ind'a!

— Nu, ali'a'n foj'o'n mi est'os pli ruz'a kaj mi pli mi'n gard'os.

— Jes, jes, est'os la ĝust'a temp'o.

— Ni ne parol'u plu pri tio. Aŭskult'u.

— Kio'n vi vol'as, ke mi aŭskult'u?

— Turn'u iom vi'a'n vizaĝ'o'n al mi.

— Nu, kio'n do vi vol'as?

— Klaŭdino!

— Kio?

— He, he, ĉu vi ne sci'as tre bon'e, kio'n mi vol'as dir'i?

— Ne.

— Al la diabl'o! mi vi'n am'as.

— Efektiv'e?

— Jes, la diabl'o mi'n pren'u! Vi pov'as kred'i al mi, ĉar mi ĝi'n ĵur'as.

— Nu, bon'e.

— Mi sent'as, ke mi'a tut'a kor'o trem'as, kiam mi vi'n rigard'as.

— Mi tre ĝoj'as.

— Kia'manier'e vi tio'n far'as, ke vi est'as tiel bel'a?

— Tiel sam'e, kiel far'as la ali'a'j.

— Vid'u, oni ne bezon'as tiom da ceremoni'o'j: se vi vol'as, vi est'os mi'a edz'in'o kaj mi est'os vi'a edz'o; kaj ni ambaŭ est'os ge'edz'o'j.

— Vi ebl'e est'us tiel ĵaluz'a, kiel ni'a mastr'o?

— Tut'e ne!

— De mi'a flank'o, mi mal'am'as la suspekt'em'a'j'n edz'o'j'n: kaj mi vol'as tia'n edz'o'n, kiu ne tim'as ĉio'n, kiu est'us tiom plen'a de konfid'o al mi kaj tiel cert'a pri mi'a ĉast'ec'o, ke li sen mal'trankvil'ec'o pov'us mi'n vid'i en la mez'o de tri'dek vir'o'j.

— Bon'e! mi est'os tut'e tia.

— Ĝi est'as la plej mal'saĝ'a afer'o en la mond'o, kiam oni ne konfid'as al edz'in'o, kaj oni ŝi'n turment'as. Kaj en efektiv'ec'o oni ĉe tio neni'o'n gajn'as: ĝust'e tio dev'ig'as ni'n pens'i pri mal'bon'o; kaj oft'e la edz'o'j mem, per si'a bru'eg'o, far'as el si tio'n, kio ili est'as.

— Nu, mi don'os al vi la liber'ec'o'n far'i ĉio'n, kio al vi plaĉ'os.

— Jen tiel oni dev'as ag'i, se oni ne vol'as est'i tromp'at'a. Kiam edz'o fid'as ni'a'n honest'ec'o'n, ni pren'as el la liber'ec'o nur tiom, kiom ni bezon'as; ĝi est'as tiel sam'e, kiel kun tiu'j, kiu'j, mal'ferm'as al ni si'a'n mon'uj'o'n kaj dir'as al ni: ”pren'u!” Ni far'as el ĝi uz'o'n honest'e, kaj ni kontent'iĝ'as per tio, kio est'as just'a. Sed se iu ni'n ĉikan'as, ni pen'as li'n tond'i, kaj ni tut'e li'n ne indulg'as.

— Bon'e, mi est'os el tiu'j, kiu'j mal'ferm'as si'a'n mon'uj'o'n, kaj vi bezon'as nur edz'in'iĝ'i kun mi.

— Bon'e, bon'e, ni vid'os.

— Ven'u do ĉi tie'n, KIaŭdino.

— Kio'n vi vol'as?

— Ven'u, mi dir'as al vi.

— Ha, kviet'e! Mi ne am'as la palp'ist'o'j'n.

— He, iom'et'e, pro amik'ec'o.

— Las'u mi'n, mi dir'as al vi: mi ne kompren'as ŝerc'o'j'n.

— Klaŭdino!

re'puŝ'ant'e li'n — He, for!

— Ha, kiel krud'a vi est'as kun hom'o'j! Fi! kiel ne'ĝentil'a ĝi est'as tiel for'puŝ'i person'o'j'n! ĉu vi tut'e ne hont'as est'i bel'a kaj ne vol'i, ke oni vi'n kares'u? He, las'u do!

— Mi don'os al vi sur la naz'o'n.

— Ho, kia mal'ced'em'a, kia sovaĝ'a! Fi! Est'as mal'bel'e est'i tiel kruel'a!

— Vi far'iĝ'as tro liber'a.

— Kio'n do ĝi kost'os al vi, se vi las'os mi'n iom petol'i kun vi?

— Vi dev'as hav'i pacienc'o'n.

— Nur unu kis'et'o'n, part'o'pag'e de ni'a edz'iĝ'o.

— Mi dank'as por tio.

— Klaŭdino, mi vi'n pet'as, vi ĝi'n de'pren'os de la kalkul'o.

— He, cert'e ne! Mi jam unu foj'o'n en'fal'is. Adiaŭ! Ir'u for, kaj dir'u al sinjor'o la vic'graf'o, ke mi akurat'e trans'don'os li'a'n bilet'o'n.

— Adiaŭ, sovaĝ'a bel'ul'in'o!

— La vort'o montr'as en'am'iĝ'o'n.

— Adiaŭ, rok'o, ŝton'o, marmor'o, ĉio plej mal'mol'a en la mond'o.

sol'a

Mi tuj trans'don'os en la man'o'j'n de mi'a mastr'in'o.... Sed jen ŝi ven'as kun si'a edz'o; mi for'iĝ'u kaj atend'u, ĝis ŝi est'os sol'a.

— Ne, ne, oni ne tromp'as mi'n tiel facil'e; kaj mi nur est'as tro cert'a, ke tio, kio'n oni dir'is al mi, est'as ver'a. Mi hav'as pli bon'a'j'n okul'o'j'n, ol kiel oni pens'as, kaj vi'a galimati'o tut'e mi'n ne blind'ig'is.

apart'e, en la profund'o de la scen'ej'o — Ha, jen ŝi est'as; sed ŝi'a edz'o est'as kun'e kun ŝi.

ne vid'ant'e Klitandron — Tra'e de ĉiu'j vi'a'j grimac'o'j mi vid'is la ver'ec'o'n de tio, kio'n oni dir'is al mi, kaj kiom da respekt'o vi hav'as por la lig'o, kiu ni'n unu'ig'as. (Klitandro kaj Angeliko reciprok'e si'n salut'as.) Mi'a Di'o, las'u vi'a'n riverenc'o'n; ne pri tia spec'o de respekt'o mi parol'as al vi, kaj vi ne dev'as ankoraŭ mok'i.

— Mi? mi mok'as? neniel!

— Mi sci'as, kio'n vi pens'as, kaj mi kon'as... (Klitandro kaj Angeliko si'n de'nov'e reciprok'e salut'as.) — De'nov'e! Ha, ĉes'u do far'i ŝerc'o'j'n! Mi sci'as tre bon'e, ke pro vi'a nobel'ec'o vi rigard'as mi'n, kiel star'ant'a'n tre mal'supr'e de vi; sed la respekt'o, pri kiu mi parol'as al vi, tut'e ne koncern'as mi'a'n person'o'n. Mi parol'as pri tiu respekt'o, kiu'n vi ŝuld'as al lig'o tiel estim'eg'ind'a, kiel est'as la lig'o de edz'ec'o.... (Angeliko far'as sign'o'n al Klitandro.) Ne, lev'u la ŝultr'o'j'n, mi tut'e ne parol'as mal'saĝ'aĵ'o'j'n.

— Sed kiu lev'as la ŝultr'o'j'n?

— Mi'a Di'o! Mi vid'as tre klar'e. Mi dir'as al vi ankoraŭ unu foj'o'n, ke la edz'ec'o est'as ĉen'o, al kiu oni dev'as rilat'i kun la plej grand'a respekt'o, kaj est'as tre mal'bon'e, far'i el ĝi tia'n uz'o'n, kia'n vi far'as. (Angeliko far'as al Klitandro sign'o'n per la kap'o.) Jes, jes, tre mal'bon'e de vi'a flank'o; kaj vi tut'e ne bezon'as balanc'i la kap'o'n kaj far'i al mi grimac'o'j'n.

— Mi? mi ne sci'as, kio'n vi vol'as dir'i.

— Sed, mi tio'n sci'as tre bon'e; kaj vi'a'n mal'estim'o'n mi kon'as. Se mi ne nask'iĝ'is nobel'o, almenaŭ mi est'as el famili'o, al kiu oni pov'as far'i neniu'n riproĉ'o'n; kaj la famili'o de la Dand'in'o'j....

mal'antaŭ Angeliko, ne'rimark'at'e de Georgo Dandin — Nur unu vort'o'n!

ne vid'ant'e Klitandron — Kio?

— Kio? mi neni'o'n dir'is. (Georgo Dandin turn'as si'n ĉirkaŭ si'a'n edz'in'o'n, kaj Klitandro for'iĝ'as, far'ant'e grand'a'n riverenc'o'n al Georgo Dandin.)

— Jen li vag'is ĉirkaŭ vi!

— Nu, ĉu ĝi est'as mi'a kulp'o? Kio'n vi vol'as, ke mi far'u kontraŭ tio?

— Mi vol'as, ke vi far'u kontraŭ tio tio'n, kio'n far'as vir'in'o, kiu vol'as plaĉ'i nur al si'a edz'o. Kio'n ajn oni dir'us, la am'ist'o'j al'trud'as si'n nur tiam, kiam oni tio'n akcept'as. Ek'est'as cert'a dolĉ'a mien'o, kiu ili'n al'tir'as, tiel sam'e, kiel la miel'o la muŝ'o'j'n; sed la honest'a'j vir'in'o'j hav'as rimed'o'j'n, kiu'j for'pel'as ili'n tuj en la komenc'o.

— Mi ili'n for'pel'i! Sed pro kia kaŭz'o? Mi tut'e ne vid'as en ĝi i'a'n skandal'o'n, se oni mi'n trov'as bel'a kaj tio far'as al mi plezur'o'n.

— Jes! Sed kiu'n rol'o'n la edz'o pov'as lud'i ĉe tiu ĉi am'ind'um'ad'o?

— La rol'o'n de honest'a hom'o, kiu ĝoj'as, se li'a edz'in'o est'as ŝat'at'a.

— Mi vi'n tre dank'as por tio. Ĝi tut'e ne est'as laŭ mi'a gust'o; kaj la Dand'in'o'j tut'e ne al'kutim'iĝ'is al tiu mod'o.

— Ho, la Dand'in'o'j al'kutim'iĝ'os, se ili vol'os; ĉar mi'a'flank'e mi deklar'as al vi, ke mi ne hav'as la intenc'o'n for'rifuz'i la mond'o'n kaj viv'ant'e en'ter'ig'i mi'n en edz'o'n. Kio! ĉar vir'o ek'pens'as edz'iĝ'i kun ni, tial est'as neces'e, ke ĉio fin'iĝ'u por ni kaj ke ni romp'u ĉiu'j'n inter'rilat'o'j'n kun la viv'ant'o'j! Ĝi est'as mir'ind'a afer'o, tiu tiran'ec'o de sinjor'o'j la edz'o'j; kaj tio al mi plaĉ'as, ke ili vol'as, ke oni mort'u por ĉiu'j amuz'o'j kaj oni viv'u nur por ili! Mi mok'as tio'n, kaj mi tut'e ne vol'as mort'i tiel jun'a.

— Tiel'e do vi plen'um'as la ŝuld'iĝ'o'n de la ĵur'o, kiu'n vi far'is al mi publik'e?

— Mi? mi ne far'is ĝi'n al vi propr'a'vol'e, vi ĝi'n el'ŝir'is de mi. ĉu antaŭ la edz'iĝ'o vi demand'is pri mi'a konsent'o kaj ĉu mi vi'n vol'as? Vi demand'is pri tio nur mi'a'n patr'o'n kaj mi'a'n patr'in'o'n; en efektiv'ec'o ja nur ili edz'iĝ'is kun vi; tial est'os bon'e, se vi ĉiam al ili plend'os, se oni ag'as kun vi mal'just'e. Kio koncern'as mi'n, kiu ne pet'is vi'n, ke vi edz'iĝ'u kun mi, kaj kiu'n vi pren'is, ne demand'int'e mi'a'j'n sent'o'j'n, mi pretend'as, ke mi ne hav'as la dev'o'n sklav'e sub'met'i mi'n al vi'a'j dezir'o'j; kaj mi vol'as ĝu'i, mi'a sinjor'o, la kelk'a'n nombr'o'n da bel'a'j tag'o'j, kiu'n don'as al mi mi'a jun'ec'o, pren'i al mi la dolĉ'a'n liber'ec'o'n, kiu'n la aĝ'o al mi permes'as, vid'i iom la bel'a'n societ'o'n, kaj gust'um'i la plezur'o'n aŭd'i dolĉ'a'j'n vort'o'j'n, kiu'j'n oni dir'as al mi. Prepar'iĝ'u at tio, ke ĝi est'u vi'a pun'o, kaj dank'u la ĉiel'o'n, ke mi ne est'as kapabl'a por io pli mal'bon'a.

— Jes, tiel vi pren'as la afer'o'n! Sed mi est'as vi'a edz'o kaj mi dir'as al vi, ke mi tio'n ne vol'as.

— Kaj mi, mi est'as vi'a edz'in'o, kaj mi dir'as al vi, ke mi tiel vol'as.

al si mem — Mi hav'as grand'a'n dezir'o'n far'i kompot'o'n el ŝi'a tut'a vizaĝ'o kaj met'i ŝi'n en tia'n stat'o'n, ke ŝi plu neniam en si'a viv'o plaĉ'u al la dir'ant'o'j de flat'aĵ'o'j. Ir'u, Georg'o, Dand'in; mi ne pov'us mi'n de'ten'i, kaj est'as pli bon'e for'las'i la lok'o'n.

— Kun mal'pacienc'o mi atend'is, sinjor'in'o, ke li for'ir'u, por ke mi trans'don'u al vi ĉi tiu'j'n lini'o'j'n de tiu, pri kiu vi sci'as.

— Ni vid'u.

al si mem — Kiom mi pov'as rimark'i, tio, kio'n oni skrib'as al ŝi, ne tre mal'plaĉ'as al ŝi.

— Ha, Klaŭdino, kiel ĝentil'e ĉio est'as esprim'it'a en tiu ĉi bilet'o! Kia'n agrabl'a'n manier'o'n la kort'eg'ul'o'j hav'as en ĉiu'j si'a'j parol'o'j kaj en ĉiu'j si'a'j ag'o'j! Kaj kio est'as, en kompar'o kun ili, ni'a'j provinc'ul'o'j?

— Mi pens'as, ke, post kiam vi vid'is tiu'j'n, la Dand'in'o'j ne pov'as plaĉ'i al vi.

— Rest'u ĉi tie, mi ir'os skrib'i la respond'o'n.

sol'a

Ŝajn'as al mi, ke mi ne bezon'as rekomend'i al ŝi, ke ŝi far'u la respond'o'n agrabl'a. Sed jen....

— Ver'e, sinjor'o, vi tie pren'is al vi lert'a'n komisi'ul'o'n!

— Mi ne kuraĝ'is send'i iu'n el mi'a'j hom'o'j. Sed, mi'a bon'a Klaŭdino, mi dev'as ja rekompenc'i vi'n por la bon'a'j serv'o'j, kiu'j'n, kiel mi sci'as, vi far'is al mi. (Li serĉ'fos'as en si'a poŝ'o.)

— Ho, sinjor'o, ne est'as neces'e. Vi tut'e ne bezon'as far'i al vi tiu'n klopod'o'n; mi far'as al vi serv'o'j'n, ĉar vi ĝi'n merit'as, kaj mi sent'as en mi'a kor'o inklin'o'n por vi.

don'ant'e mon'o'n al Klaŭdino — Mi vi'n tre dank'as.

al Klaŭdino — Ĉar ni edz'iĝ'os, tial don'u tio'n al mi, por ke mi ĝi'n konserv'u kun'e kun mi'a mon'o.

— Mi ĝi'n konserv'os por vi tiel sam'e, kiel la kis'o'n.

al Klaŭdino — Dir'u al mi, ĉu vi trans'don'is mi'a'n bilet'o'n al vi'a bel'a mastr'in'o?

— Jes; ŝi jam skrib'as respond'o'n al vi.

— Sed, Klaŭdino, ĉu ne est'as ebl'e, ke mi pov'u person'e parol'i kun ŝi?

— Jes; ven'u kun mi, mi don'os al vi la ebl'o'n parol'i kun ŝi.

— Sed ĉu ŝi tio'n aprob'os? kaj ĉu est'as neni'a risk'o?

— Ne, ne! ŝi'a edz'o ne est'as en la loĝ'ej'o; kaj krom tio ne pri li ŝi dev'as plej mult'e zorg'i: nur antaŭ si'a'j ge'patr'o'j ŝi dev'as si'n gard'i; kaj se nur pri ili est'as zorg'it'e, ĉio'n ceter'a'n oni ne bezon'as tim'i.

— Mi las'as mi'n al vi'a gvid'ad'o.

sol'a — Al la diabl'o! Jen saĝ'a'n edz'in'o'n mi hav'os! Ŝi hav'as sprit'o'n kiel kvar.

al si mem — Jen, est'as mi'a hom'o de antaŭ'e. Ho, se mi pov'us ĝi'n ating'i, ke li atest'u al la ge'patr'o'j tio'n, kio'n ili ne vol'as kred'i!

— Ha, jen vi est'as, sinjor'o babil'ul'o, al kiu mi tiel fort'e rekomend'is neni'o'n parol'i, kaj kiu ĝi'n tiel fort'e promes'is al mi! Vi est'as do babil'ist'o, kaj vi tuj ĉio'n trans'dir'as, kio'n oni dir'as al vi sekret'e?

— Mi?

— Jes, vi ĉio'n raport'is al la edz'o, kaj vi est'as la kaŭz'o de tio, ke li far'is bru'eg'o'n. Mi ĝoj'as, ke mi nun sci'as, ke vi hav'as tia'n lang'o'n kaj tio mi'n instru'os, ke mi neni'o'n plu dir'u al vi.

— Aŭskult'u, mi'a amik'o....

— Se vi ne est'us babil'int'a, mi rakont'us al vi, kio far'iĝ'as en la nun'a moment'o; sed pro pun'o vi neni'o'n sci'os.

— Kio? kio do far'iĝ'as?

— Neni'o, neni'o. Jen kio est'as, se oni babil'is; vi ne sci'iĝ'os eĉ unu vort'o'n, kaj pri la plej interes'a part'o mi silent'os.

— Halt'u do iom.

— Neniel.

— Mi vol'as dir'i al vi nur unu vort'o'n.

— Ho ne, ho ne! Vi vol'as el'tir'i de mi la sekret'o'n.

— Ne, ne tio'n.

— He, Vi pens'as, ke mi est'as mal'saĝ'a! Mi vid'as, kio'n vi cel'as.

— Est'as io tut'e ali'a. Aŭskult'u.

— Vi neni'o'n ating'os. Vi, vol'us ke mi dir'u al vi, ke sinjor'o la vic'graf'o don'is mon'o'n al Klaŭdino, kaj ke ŝi konduk'is li'n al si'a mastr'in'o. Sed mi ne est'as tiel mal'saĝ'a.

— Mi vi'n pet'as!

— Ne!

— Mi don'os al vi....

— Mend'u-atend'u!

Kun ĉi tiu mal'saĝ'ul'o mi ne pov'is plen'um'i la pens'o'n, kiu'n mi hav'is. Sed la nov'a sci'ig'o, kiu el'glit'is el li'a buŝ'o, pov'as far'i al mi tia'n sam'a'n serv'o'n; kaj, se la am'ist'o est'as en mi'a dom'o, tio don'os al mi la ebl'o'n montr'iĝ'i prav'a en la okul'o'j de la ge'patr'o'j kaj plen'e ili'n konvink'i pri la sen'hont'ec'o de ili'a fil'in'o. La mal'bon'o en la afer'o est'as nur tio, ke mi ne sci'as kiel mi'n aranĝ'i, ke mi tir'u profit'o'n el tiu sci'ig'o. Se mi en'ir'os en mi'a'n dom'o'n, mi for'kur'ig'os la sen'taŭg'ul'o'n; kaj kio'n ajn mal'honor'ig'a'n por mi mi pov'us vid'i per mi'a'j propr'a'j okul'o'j, oni tut'e ne kred'os mi'a'j'n vort'o'j'n, kaj oni dir'os al mi, ke mi fantazi'as. Ali'flank'e, se mi ven'ig'os la bo'ge'patr'o'j'n, ne hav'ant'e la cert'ec'o'n, ke ni trov'os en mi'a dom'o la am'ist'o'n, est'os tiel sam'e, kaj mi re'fal'os, en la mal'bon'a'n stat'o'n de antaŭ'e. Ebl'e mi pov'us sen'bru'e esplor'i, ĉu li tie est'as ankoraŭ?

rigard'int'e tra la tru'o de la serur'o

Ha! ĉiel'o! Oni plu ne pov'as dub'i, mi vid'is li'n tra la tru'o de la serur'o. La sort'o don'as al mi la ebl'o'n konfuz'i mi'a'j'n hom'o'j'n; kaj, por kron'i la tut'a'n aventur'o'n, ĝi al'ven'ig'as en la ĝust'a moment'o la juĝ'ant'o'j'n, kiu'j'n mi bezon'is.

— Nu, vi ne vol'is kred'i al mi antaŭ, kaj vi'a fil'in'o venk'is; nun mi hav'as en la man'o la ebl'ec'o'n vid'ig'i al vi, kiel ŝi mi'n aranĝ'as; kaj, dank’al Di'o, mi'a mal'honor'o est'as nun tiel klar'a, ke vi ne pov'os plu dub'i pri ĝi.

— Kiel, mi'a bo'fil'o! vi ĉiam ankoraŭ ripet'as tio'n sam'a'n?

— Jes, ĉiam ankoraŭ; kaj neniam mi hav'is por tio tiom da kaŭz'o, kiel nun.

— Vi de'nov'e vol'as turn'i al ni la kap'o'n!

— Jes, sinjor'in'o; kaj kun mi'a kap'o oni ag'as pli mal'bon'e.

— Ĉu vi neniam lac'iĝ'os ted'i ni'n?

— Ne, sed mi fort'e lac'iĝ'as est'i mok'e tromp'at'a.

— Ĉu vi neniam vol'as liber'ig'i vi'n de vi'a'j strang'a'j pens'o'j?

— Ne, sinjor'in'o sed mi tre dezir'us liber'ig'i mi'n de edz'in'o, kiu mi'n mal'honor'as.

— Grand'a Di'o! ni'a bo'fil'o, lern'u parol'i konven'e.

— Al la diabl'o! serĉ'u esprim'o'j'n mal'pli ofend'a'j'n.

— Kiu perd'as, tiu ne rid'as.

— Memor'u, ke vi edz'iĝ'is kun nobel'a fraŭl'in'o.

— Mi tio'n memor'as sufiĉ'e, kaj mi ĉiam nur tro mult'e memor'os tio'n.

— Se vi tio'n memor'as, tiam pen'u parol'i pri ŝi kun pli da respekt'o.

— Sed kial ŝi pli ĝust'e ne pen'as ag'i kun mi pli honest'e? Kio! ĉar ŝi est'as nobel'in'o, ŝi dev'as hav'i la liber'ec'o'n far'i al mi, kio'n ŝi vol'as, kaj mi ne dev'as kuraĝ'i eĉ dir'i vort'et'o'n?

— Kio do far'iĝ'is al vi, kaj kio'n vi pov'as dir'i? Ĉu vi ne vid'is hodiaŭ maten'e, ke ŝi eĉ ne kon'is tiu'n, pri kiu vi parol'is al mi?

— Jes; sed kio'n vi dir'os, se mi nun vid'ig'os al vi, ke la am'ist'o est'as kun ŝi?

— Kun ŝi?

— Jes, kun ŝi, kaj en mi'a dom'o.

— En vi'a dom'o?

— Jes, en mi'a propr'a dom'o.

— Se ĝi est'os tiel, ni est'os por vi kontraŭ ŝi.

— Jes, la honor'o de ni'a famili'o est'as por ni pli kar'a ol ĉio en la mond'o; kaj se vi dir'as la ver'o'n, ni mal'konfes'os en ŝi ni'a'n sang'o'n kaj ni for'las'os ŝi'n al vi'a koler'o.

— Vi bezon'as nur sekv'i mi'n.

— Gard'u vi'n kontraŭ tromp'iĝ'o!

— Ne far'u kiel antaŭ'e.

— Mi'a Di'o! Vi tuj vid'os.

li montr'as en direkt'o al Klitandro, kiu el'ven'as kun Angeliko

Nu, rigard'u, ĉu mi mensog'is?

al Klitandro — Adiaŭ! mi tim'as, ke oni pov'os vi'n ĉi tie surpriz'i, kaj mi dev'as mi'n gard'i.

— Promes'u do al mi, sinjor'in'o, ke mi pov'os parol'i kun vi ĉi tiu'n nokt'o'n.

— Mi pen'os pri tio.

al ge'sinjor'o'j de Sotenville — Ni al'proksim'iĝ'u kviet'e de mal'antaŭ'e, kaj ni zorg'u, ke oni ni'n ne vid'u.

— Ha, sinjor'in'o! ĉio est'as perd'it'a! Jen est'as vi'a'j ge'patr'o'j en akompan'o de vi'a edz'o.

— Ho, ĉiel'o!

mal'laŭt'e al Klitandro kaj Klaŭdino — Ten'u vi'n tut'e trankvil'e kaj las'u mi'n ag'i. (Laŭt'e al Klitandro.) Kio! Vi kuraĝ'as ankoraŭ ag'i tia'manier'e post la histori'o de antaŭ'e! kaj, tia'manier'e vi kaŝ'as vi'a'j'n sent'o'j'n! Oni dir'as al mi, ke vi en'am'iĝ'is en mi'n, kaj ke vi hav'as la intenc'o'n admon'akir'i mi'n; mi atest'as al vi mi'a'n indign'o'n, kaj mi klar'e esprim'as al vi mi'a'j'n pens'o'j'n en atest'o de ĉiu'j; vi laŭt'e ne'as la afer'o'n kaj don'as al mi la vort'o'n, ke vi hav'as neni'a'n pens'o'n ofend'i mi'n; kaj tamen en tiu sam'a tag'o vi hav'as la arogant'ec'o'n ven'i al mi vizit'e, dir'i al mi, ke vi mi'n am'as, rakont'i al mi cent'o'n da mal'saĝ'a'j histori'o'j, por konvink'i mi'n respond'i al vi'a'j mal'konven'aĵ'o'j, kvazaŭ mi est'us tia vir'in'o, kiu pov'as romp'i la ĵur'o'n de fidel'ec'o, kiu'n mi don'is al edz'o, kaj iam for'klin'iĝ'i de la virt'ec'o, kiu'n instru'is al mi mi'a'j ge'patr'o'j. Se mi'a patr'o tio'n sci'us, li bon'e instru'us al vi prov'i tia'j'n entrepren'o'j'n! Sed honest'a vir'in'o ne am'as skandal'o'n, tial mi gard'as mi'n i'o'n dir'i al li, (far'int'e sign'o'n al Klaŭdino, ke ŝi al'port'u baston'o'n) kaj mi montr'os al vi, ke kvankam mi est'as vir'in'o, mi hav'as sufiĉ'e da kuraĝ'o, por venĝ'i mi'n mem por la ofend'o'j, kiu'j'n oni far'as al mi. Tio, kio'n vi far'is, ne est'as ag'o de nobel'o, kaj tial mi trakt'os vi'n ankaŭ ne kiel nobel'o'n. (Angeliko pren'as la baston'o'n kaj lev'as ĝi'n kontraŭ Klitandron, kiu for'klin'iĝ'as tia'manier'e, ke la bat'o'j fal'as kur Georgon Dandin.)

kri'ant'e, kvazaŭ li est'us frap'it'a — Aj! aj! aj! Kviet'e!

— Fort'e, sinjor'in'o, bat'u bon'e!

— ŝajn'ig'ant'e, ke ŝi parol'as al Klitandro Se vi ankoraŭ i'o'n hav'as sur la kor'o, mi est'as ĉi tie, por respond'i al vi.

— Rimark'u ĝi'n bon'e, kun kiu vi lud'as.

ŝajn'ig'ant'e si'n mir'ig'it'a — Ha, mi'a patr'o, vi est'as ĉi tie!

— Jes, mi'a fil'in'o; kaj mi vid'as, ke koncern'e la saĝ'o'n kaj kuraĝ'o'n vi montr'as vi'n ind'a id'o de la dom'o de Sotenville. Ven'u ĉi tie'n, al'proksim'iĝ'u, ke mi vi'n ĉirkaŭ'pren'u!

— Ankaŭ mi'n ĉirkaŭ'pren'u, mi'a fil'in'o. Ha, mi plor'as de ĝoj'o, kaj mi re'kon'as mi'a'n sang'o'n en la ag'o'j, kiu'j'n vi ĵus far'is.

— Mi'a bo'fil'o, kiel rav'it'a vi dev'as est'i! kaj kiel plen'a de dolĉ'ec'o cert'e est'as por vi ĉi tiu okaz'aĵ'o! Vi hav'is just'a'n kaŭz'o'n por mal'trankvil'iĝ'i; sed vi'a'j suspekt'o'j montr'iĝ'as for'pel'it'a'j en la plej bril'ant'a manier'o.

— Sen'dub'e, ni'a bo'fil'o, kaj vi dev'us nun est'i la plej feliĉ'a el ĉiu'j vir'o'j.

— Cert'e. Kia vir'in'o, kia vir'in'o! Vi est'as tro feliĉ'a, ke vi ŝi'n posed'as, kaj vi dev'us kis'i la ter'o'n, kie ŝi paŝ'is.

al si mem — Ha, perfid'ul'in'o!

— Kio ĝi est'as, mi'a bo'fil'o? Kial vi ne dank'as iom'et'e vi'a'n edz'in'o'n por la am'o, kiu'n, kiel vi vid'as, ŝi montr'as rilat'e vi'n?

— Ne, ne mi'a patr'o, ne est'as neces'e; li neni'o'n ŝuld'as al mi por tio, kio'n li ĵus vid'is; kaj ĉio, kio'n mi far'as en tiu rilat'o, est'as nur pro am'o al mi mem.

— Kie'n vi ir'as, mi'a fil'in'o?

— Mi for'ir'as, mi'a patr'o, por ke mi ne est'u dev'ig'at'a akcept'i li'a'j'n kompliment'o'j'n.

al Georgo Dandin — ŝi est'as prav'a, ke ŝi koler'as. ŝi est'as vir'in'o, kiu merit'as est'i ador'at'a, kaj vi ŝi'n ne trakt'as, kiel vi dev'us.

al si mem — Kanajl'o!

— Ĝi est'as mal'grand'a re'sent'o de la histori'o de antaŭ'e, kaj ĝi pas'os post iom da kares'ad'o, kiu'n vi far'os al ŝi. Adiaŭ, mi'a bo'fil'o; nun vi jam ne bezon'as plu mal'trankvil'iĝ'i. Ir'u, far'u pac'o'n inter vi kaj pen'u kviet'ig'i ŝi'n per pet'ad'o de pardon'o pro vi'a flam'iĝ'o.

— Vi dev'as konsider'i, ke ŝi est'as jun'ul'in'o, eduk'it'a en virt'ec'o, kaj ŝi ne kutim'is, ke oni ŝi'n suspekt'u pri ia mal'konven'a ag'o. Adiaŭ. Ĝi far'as al mi tre grand'a'n ĝoj'o'n, ke mi nun vid'as, ke vi'a'j mal'kompren'o'j est'as fin'it'a'j, kaj ke ŝi'a kondut'o dev'as est'i por vi tiel agrabl'eg'a.

Mi ne dir'as eĉ unu vort'o'n, ĉar per parol'ad'o mi neni'o'n gajn'os. Neniam oni vid'is tia'n mal'feliĉ'a'n sort'o'n, kiel mi'a. Jes, mi admir'as mi'a'n mal'feliĉ'o'n kaj la subtil'a'n lert'ec'o'n de mi'a kanajl'a edz'in'o, kiu sci'as ĉiam montr'i si'n prav'a kaj mi'n mal'prav'a. Ĉu est'as ebl'e, ke mi ĉiam est'os venk'it'a de ŝi kaj la ŝajn'o ĉiam est'os kontraŭ mi kaj mi neniam sukces'os el'montr'i la kulp'ec'o'n de mi'a sen'hont'ul'in'o? Ho, ĉiel'o, help'u mi'a'j'n intenc'o'j'n kaj don'u al mi la favor'o'n, ke mi pov'u vid'ig'i al la hom'o'j, ke oni mi'n sen'honor'ig'as!

— Est'as jam profund'a nokt'o, kaj mi tim'as, ke ebl'e est'os jam tro mal'fru'e. Mi tut'e ne pov'as mi'n orient'i. Lubin?

— Sinjor'o?

— Ĉu per ĉi tie?

— Mi pens'as, ke jes. Al la diabl'o! Kia mal'saĝ'a nokt'o, ke ĝi est'as tiel mal'lum'a!

— Cert'e ĝi est'as mal'prav'a; sed, se de unu flank'o ĝi mal'help'as ni'n vid'i, de la du'a flank'o ĝi mal'help'as ni'n est'i vid'at'a'j.

— Vi est'as prav'a; la nokt'o ne est'as tiel mal'prav'a. Mi vol'us sci'i, vi, sinjor'o, est'as ja tiel instru'it'a, kial en la nokt'o neniam est'as tag'o?

— Ĝi est'as grand'a demand'o, kaj tre mal'facil'a. Vi est'as sci'vol'a, Lubin?

— Jes. Se mi est'us lern'int'a, mi esplor'us afer'o'j'n, kiu'j'n oni neniam esplor'is.

— Mi kred'as. Vi hav'as la mien'o'n de hom'o, kiu hav'as spirit'o'n subtil'a'n kaj penetr'ant'a'n.

— Tut'e ver'e. Ekzempl'e, mi kompren'as la lingv'o'n latin'a'n, kvankam mi neniam ĝi'n lern'is. Kiam mi antaŭ ne'long'e vid'is sur iu grand'a pord'o la sur'skrib'o'n ”Collegium”, mi tuj diven'is, ke, tio signif'as kolegi'o'n.

— Mir'eg'ind'e! Vi sci'as do leg'i, Lubin?

— Jes, mi sci'as leg'i pres'it'a'j'n liter'o'j'n; sed neniam mi sukces'is lern'ating'i leg'i skrib'it'aĵ'o'n.

— Jen ni est'as apud la dom'o.

frap'int'e la man'plat'o'j'n

Tio est'as la signal'o, pri kiu mi inter'konsent'is kun Klaŭdino.

— Vort'o'n de honor'o, ŝi est'as knab'in'o, kiu valor'as mon'o'n, kaj mi ŝi'n am'as per mi'a tut'a kor'o.

— Ĝust'e tial mi vi'n al'konduk'is kun mi, por ke vi pas'ig'u kun ŝi la temp'o'n babil'ant'e.

— Sinjor'o, mi est'as al vi....

— Ts! mi aŭd'as i'a'n bru'et'o'n.

— Klaŭdino?

— Nu?

— Las'u la pord'o'n iom mal'ferm'it'a.

— Mi tio'n far'is. (Nokt'a scen'o. La aktor'o'j serĉ'as si'n reciprok'e en la mal'lum'o.)

al Lubin — Ĝi est'as ili. Ts!

— Ts!

— Ts!

— Ts!

al Klaŭdino, kiu'n li pren'as por Angeliko — Sinjor'in'o!

al Lubin, kiu'n ŝi pren'as por Klitandro — Kio?

al Angeliko, kiu'n li pren'as por Klaŭdino — Klaŭdino!

al Klitandro, kiu'n ŝi pren'as por Lubin — Kio est'as?

al Klaŭdino, pens'ant'e, ke li parol'as al Angeliko. — Ha, sinjor'in'o, kiom mi ĝoj'as!

al Angeliko, pens'ant'e, ke li parol'as al Klaŭdino — Klaŭdino, mi'a bon'a Klaŭdino!

al Klitandro — Kviet'e, sinjor'o!

al Lubin — Trankvil'e, Lubin!

— Ĉu ĝi est'as vi, Klaŭdino?

— Jes.

— Ĉu ĝi est'as vi, sinjor'in'o?

— Jes.

al Klitandro — Vi pren'is unu por ali'a.

al Angeliko — Honest'a'n vort'o'n, en la nokt'o oni neni'o'n vid'as.

— Ĉu ĝi ne est'as vi, Klitandro?

— Jes, sinjor'in'o.

— Mi'a edz'o ronk'as tut'e dec'e; kaj mi uz'as tiu'n ĉi temp'o'n, por est'i kun vi.

— Ni serĉ'u i'a'n lok'o'n, por sid'iĝ'i.

— Tre bon'a konsil'o. (Angeliko, Klitandro kaj Klaŭdino sid'iĝ'as en la profund'a part'o de la scen'ej'o.)

serĉ'ant'e Klaŭdinon — Klaŭdino, kie vi est'as?

al si mem — Mi aŭd'is, ke mi'a edz'in'o ir'as mal'supr'e'n, tial mi rapid'e mi'n vest'is, por sekv'i ŝi'n. Kie'n ŝi pov'is ir'i? ĉu ebl'e ŝi el'ir'is?

serĉ'ant'e Klaŭdinon — Kie do vi est'as, Klaŭd'in'o? (Pren'ant'e Georgon Dandin por Klaŭdino) Ha, jen vi est'as! Vort'o'n de honor'o, vi'a mastr'o est'as bel'e aranĝ'it'a, kaj mi trov'as tio'n tiel sam'e gaj'ig'a, kiel la baston'bat'o'j de antaŭ'e, pri kiu'j oni al mi rakont'is. Vi'a mastr'in'o dir'as, ke li ronk'as nun kiel mil diabl'o'j; kaj li ne sci'as, ke sinjor'o la vic'graf'o kaj ŝi est'as nun kun'e, dum li dorm'as. Mi vol'us sci'i, kio'n li nun sonĝ'as. Ĝi est'as tre'eg'e rid'ind'a. Sed kial do ven'is al li en la kap'o'n est'i ĵaluz'a pri si'a edz'in'o kaj vol'i, ke ŝi aparten'u sol'e nur al li? Li est'as arogant'ul'o, kaj sinjor'o la vic'graf'o far'as al li tro da honor'o. Vi neni'o'n dir'as, Klaŭdino! Ven'u, ni ili'n sekv'u, kaj don'u al mi vi'a'n man'et'o'n, ke mi ĝi'n kis'u. Ha, kiel dolĉ'a ĝi est'as! ŝajn'as al mi, kvazaŭ mi manĝ'as konfit'aĵ'o'n. (Al Georgo Dandin kiu'n li ĉiam ankoraŭ pren'as por Klaŭdino, kaj kiu li'n krud'e re'puŝ'as.) Al la diabl'o! kiel vi bat'as! Ĝi est'as ja man'et'o iom tre krud'a!

— Kiu ir'as?

— Neni'u.

— Li for'kur'as, inform'int'e mi'n pri la nov'a perfid'aĵ'o de mi'a sen'taŭg'ul'in'o. Nu, est'as neces'e, ke, ne perd'ant'e temp'o'n, mi send'u al'vok'i ŝi'a'j'n ge'patr'o'j'n, kaj ke ĉi tiu aventur'o serv'u al mi por liber'iĝ'i de ŝi. Hola! Colin! Colin!

tra la fenestr'o — Sinjor'o?

— Nu, rapid'e ĉi tie'n!

el'salt'ant'e tra la fenestr'o — Jen mi est'as. Pli rapid'e oni ne pov'as.

— Vi est'as ĉi tie?

— Jes, sinjor'o. (Dum Georgo Dandin ir'as serĉ'i Colin’on sur la flank'o, kie li aŭd'is li'a'n voĉ'o'n, Colin trans'ir'as sur la du'a'n flank'o'n kaj tie en'dorm'iĝ'as.)

turn'ant'e si'n al la flank'o, kie li supoz'as la ĉe'est'ad'o'n de Colin — Mal'laŭt'e, parol'u mal'laŭt'e. Aŭskult'u. Ir'u al mi'a'j ge'bo'patr'o'j kaj dir'u al ili, ke mi ili'n pet'as tre insist'e ven'i tuj ĉi tie'n. ĉu vi aŭd'as? He! Colin! Colin!

sur la du'a flank'o, re'vigl'iĝ'ant'e — Sinjor'o?

— Kie, al la diabl'o, vi est'as?

— Ĉi tie.

— Mal'ben'it'a sen'taŭg'ul'o, kie'n li for'iĝ'is! (Dum Georgo Dandin re'turn'iĝ'as al la flank'o, kie li supoz'as, ke Colin rest'is, Colin, du'on'e dorm'ant'e, trans'ir'as al la du'a flank'o kaj tie en'dorm'iĝ'as.) Mi dir'as al vi, ke vi ir'u tuj al mi'a'j ge'bo'patr'o'j kaj dir'u, al ili, ke mi ili'n pet'eg'as ven'i ĉi tie'n tuj'e. ĉu vi mi'n kompren'as? Respond'u! Colin! Colin!

sur la du'a flank'o, re'vigl'iĝ'ant'e — Sinjor'o?

— Tiu ĉi pend'ind'ul'o mi'n frenez'ig'os! Ven'u al mi. (Ili renkont'iĝ'as kaj ambaŭ fal'as.) Ha, la kanajl'o! Li mi'n kripl'ig'is! Kie do vi est'as? Al'proksim'iĝ'u, ke mi don'u al vi bon'a'n porci'o'n da bat'o'j. ŝajn'as al mi, ke li for'kur'as de mi.

— Kompren'ebl'e.

— Ĉu vi ven'os

— Tut'e ne.

— Ven'u, mi dir'is al vi.

— Ne. Vi vol'as mi'n bat'i.

— Nu, bon'e, mi neni'o'n far'os al vi.

— Cert'e?

— Jes. Ven'u. Bon'e! (Tir'ant'e Colin’on je la brak'o.) Ĝi est'as vi'a feliĉ'o, ke mi vi'n bezon'as. Ir'u rapid'e pet'i en mi'a nom'o mi'a'j'n bo'ge'patr'o'j'n, ke ili ven'u ĉi tie'n plej baldaŭ kiel ili nur pov'as, kaj dir'u al ili, ke ĝi est'as por afer'o ekstrem'e grav'a kaj, se ili far'us i'a'n mal'facil'aĵ'o'n kaŭz'e de la mal'fru'a hor'o, ne ĉes'u ili'n urĝ'i kaj bon'e kompren'ig'i al ili, ke est'as tre grav'e, ke ili ven'u, en kia ajn stat'o ili trov'iĝ'as. Nun vi mi'n bon'e kompren'as?

— Jes, sinjor'o.

— Ir'u rapid'e kaj tuj re'ven'u. (Pens'ant'e, ke li est'as sol'a.) Kaj mi re'en'ir'os en mi'a'n dom'o'n kaj atend'os, ĝis.... Sed mi aŭd'as iu'n. ĉu ĝi ne est'as mi'a edz'in'o? Mi aŭskult'u kaj mi profit'u de la mal'lum'o. (Georgo Dandin star'iĝ'as apud la pord'o de si'a dom'o.)

al Klitandro — Adiaŭ! Est'as temp'o dis'ir'i.

— Kio? tiel fru'e?

— Ni sufiĉ'e long'e parol'is kun'e.

— Ha, sinjor'in'o! ĉu mi pov'as parol'i sufiĉ'e kun vi kaj trov'i en tiom mal'mult'e da temp'o ĉiu'j'n vort'o'j'n, kiu'j'n mi bezon'as? Mi bezon'us tut'a'j'n tag'o'j'n, por bon'e esprim'i al vi ĉio'n, kio'n mi sent'as; kaj mi ne dir'is al vi ankoraŭ eĉ la plej mal'grand'a'n part'o'n de tio, kio'n mi hav'as por dir'i al vi.

— Ni aŭd'os plu'e ali'a'n foj'o'n.

— Ho ve! Per kia bat'o vi tra'bor'as al mi la anim'o'n, kiam vi parol'as pri vi'a for'ir'o kaj en kiom da mal'ĝoj'o vi nun mi'n las'as!

— Ni trov'os la ebl'o'n, por ni'n re'vid'i.

— Jes; sed mi pens'as pri tio, ke for'las'ant'e mi'n, vi ir'as al edz'o. Tiu ĉi pens'o mi'n mort'ig'as; kaj la privilegi'o'j, kiu'j'n hav'as la edz'o'j, est'as terur'a'j por am'ant'o, kiu ver'e am'as.

— Ĉu vi est'as tiel mal'fort'a, ke vi hav'as tia'n mal'trankvil'ec'o'n? kaj ĉu vi pens'as, ke oni est'as kapabl'a am'i cert'a'j'n edz'o'j'n? Oni ili'n pren'as, ĉar oni neni'o'n pov'as far'i kontraŭ tio, kaj ĉar oni de'pend'as de si'a'j ge'patr'o'j, kiu'j rigard'as nur la hav'o'n; sed oni sci'as ankaŭ ag'i kun ili just'e, kaj oni tut'e ne hav'as la intenc'o'n ŝat'i ili'n pli alt'e, ol kiom ili merit'as.

al si mem — Jen ni'a'j kanajl'a'j edz'in'o'j!

— Ha, oni dev'as konfes'i, ke tiu, kiu'n oni don'is al vi, tre mal'mult'e merit'as la honor'o'n, kiu'n li ricev'is! kaj ĝi est'as tre strang'a afer'o, tiu kun'ig'o, kiu'n oni far'is inter tia person'o, kiel vi, kaj tia vir'o, kiel li!

al si mem — Mal'feliĉ'a'j edz'o'j! jen kiel oni vi'n trakt'as!

— Vi merit'as tre cert'e tut'e ali'a'n destin'o'n, kaj la ĉiel'o tut'e vi'n ne kre'is, por est'i edz'in'o de kamp'ul'o.

— Se la ĉiel'o vol'us, ke ĝi est'u vi'a! vi baldaŭ parol'us ali'e. Mi en'ir'u; mi hav'as sufiĉ'e da tio. (Georgo Dandin en'ir'int'e, ferm'as la pord'o'n de intern'e.)

— Sinjor'in'o, se vi hav'as ankoraŭ i'o'n mal'bon'a'n por dir'i pri vi'a edz'o, vi rapid'u, ĉar est'as jam mal'fru'e.

— Ha! Klaŭdino, vi est'as kruel'a!

al Klitandro — Ŝi est'as prav'a. Ni dis'iĝ'u.

— Mi dev'as do decid'ig'i, ĉar vi tiel vol'as. Sed almenaŭ mi vi'n pet'eg'as, bedaŭr'u mi'n iom pri la mal'bon'a'j hor'o'j, kiu'j'n mi nun pas'ig'os.

— Adiaŭ!

— Kie vi est'as, Klaŭdino? mi vol'as dir'i al vi bon'a'n nokt'o'n.

— Ir'u, ir'u, mi akcept'as ĝi'n de mal'proksim'e, kaj mi re'send'as al vi tio'n sam'a'n.

— Ni en'ir'u sen'bru'e.

— La pord'o ferm'iĝ'is.

— Mi hav'as la ĉef'a'n ŝlos'il'o'n.

— Mal'ferm'u do mal'laŭt'e.

— Oni ŝlos'is de intern'e; kaj mi ne sci'as, kio'n ni far'os.

— Vek'u la serv'ist'o'n, kiu kuŝ'as ĉi tie.

— Colin! Colin! Colin!

ĉe la fenestr'o — Colin! Colin! Ha, mi vi'n kapt'as ĉi tie, sinjor'in'o mi'a edz'in'o! kaj vi far'as ekskurs'o'j'n, dum mi dorm'as! Mi tre ĝoj'as pri tio, kaj est'as al mi agrabl'e vid'i vi'n ekster'e en tia mal'fru'a hor'o.

— Nu, kia grand'a mal'bon'o ĝi do est'as, se oni pren'as en la nokt'o iom da freŝ'a aer'o?

— Jes, jes; bon'a hor'o, por pren'i freŝ'a'n aer'o'n! ĝi est'is pli ĝust'e varm'o, sinjor'in'o fripon'in'o; kaj, ni sci'as la tut'a'n intrig'o'n de la rendevu'o kaj de la sinjor'et'o. Ni aŭd'is vi'a'n delikat'a'n inter'parol'ad'o'n kaj la bel'a'j'n laŭd'a'j'n vort'o'j'n, kiu'j'n vi dir'is pri mi unu al la ali'a. Sed mi konsol'iĝ'as per tio, ke mi tuj est'os venĝ'it'a, kaj ke vi'a'j ge'patr'o'j konvink'iĝ'os nun pri la just'ec'o de mi'a'j plend'o'j kaj pri la mal'moral'ec'o de vi'a kondut'o. Mi send'is pet'i ili'n ĉi tie'n kaj baldaŭ ili est'os ĉi tie.

al si mem — Ha, ĉiel'o!

— Sinjor'in'o!

— Jen est'as frap'o, sen'dub'e, kiu'n vi ne atend'is. Nun mi triumf'as; kaj mi hav'as, per kio mal'alt'ig'i vi'a'n fier'ec'o'n kaj detru'i vi'a'j'n artifik'o'j'n. Ĝis nun vi mok'is mi'a'j'n akuz'o'j'n, blind'ig'is vi'a'j'n ge'patr'o'j'n kaj bel'ig'is vi'a'j'n tromp'o'j'n. Van'e mi vid'is, van'e mi parol'is, vi'a lert'ec'o ĉiam venk'is mi'a'n rajt'ec'o'n, kaj ĉiam vi trov'is rimed'o'n por est'i prav'a; sed ĉi tiu'n foj'o'n, dank’al Di'o, la afer'o'j klar'iĝ'os kaj vi'a sen'hont'ec'o est'os plen'e el'montr'it'a.

— He, mi vi'n pet'as, las'u mal'ferm'i al mi la pord'o'n.

— Ne, ne! Vi dev'as atend'i la ven'o'n de tiu'j, kiu'j'n mi invit'is, kaj mi vol'as, ke ili vi'n trov'u ekster'e en la nun'a bel'a hor'o. Atend'ant'e ili'a'n ven'o'n, pen'u, se vi vol'as, serĉ'i en vi'a kap'o i'a'n nov'a'n artifik'o'n, por el'tir'iĝ'i el ĉi tiu afer'o! pen'u el'pens'i i'a'n rimed'o'n, por prezent'i en bel'a lum'o, vi'a'n vag'ad'o'n; trov'i i'a'n bel'a'n ruz'aĵ'o'n, por el'turn'iĝ'i kaj aper'i sen'kulp'a; i'a'n ver'ŝajn'ig'a'n pretekst'o'n por vi'a nokt'a migr'ad'o, ekzempl'e, ke vi ir'is help'i i'a'n amik'in'o'n en akuŝ'o.

— Ne; mi ne intenc'as i'o'n kaŝ'i antaŭ vi. Mi ne vol'as mi'n defend'i nek mal'konfes'i antaŭ vi la afer'o'j'n, ĉar vi ja ĉio'n sci'as.

— Ĉar vi bon'e vid'as, ke ĉiu'j rimed'o'j est'as ferm'it'a'j por vi, kaj ke en ĉi tiu afer'o vi ne pov'us el'pens'i tia'j'n sen'kulp'ig'o'j'n, kies mal'ver'ec'o'n mi ne pov'us el'montr'i.

— Jes, mi konfes'as, ke mi est'as mal'prav'a, kaj ke vi hav'as kaŭz'o'n, por plend'i. Sed mi vi'n pet'as, far'u al mi la favor'o'n, ne el'met'u mi'n nun al la koler'o de mi'a'j ge'patr'o'j, kaj las'u rapid'e mal'ferm'i al mi.

— Mi tuj obe'os.

— Ho, mi'a bon'a edz'et'o, mi vi'n pet'eg'as!

— Ho, mal'bon'a edz'et'o! Mi est'as nun vi'a bon'a edz'et'o, ĉar vi sent'as, ke vi est'as kapt'it'a. Mi tre ĝoj'as pri tio; neniam antaŭ'e ven'is al vi en la kap'o'n dir'i al mi tia'j'n dolĉ'a'j'n vort'o'j'n.

— Aŭd'u, mi promes'as al vi, ke mi neniam plu don'os al vi kaŭz'o'n por plend'i, kaj ke mi....

— Neni'o help'os. Mi ne vol'as el'las'i el la man'o'j ĉi tiu'n aventur'o'n, kaj est'as grav'e por mi, ke oni unu foj'o'n ricev'u fund'a'n klar'ig'o'n pri vi'a kondut'o.

— Mi pet'eg'as, las'u mi'n parol'i kun vi. Mi pet'as de vi unu minut'o'n da aŭskult'ad'o.

— Nu, kio?

— Est'as ver'o, ke mi pek'is, mi ĝi'n konfes'as al vi ankoraŭ unu foj'o'n, kaj vi'a koler'o est'as just'a; la temp'o'n, kiam vi dorm'is, mi uz'is, por el'ir'i, kaj tiu ĉi el'ir'o est'is rendevu'o, kiu'n mi don'is al la person'o, pri kiu vi parol'is. Tamen ĝi est'as ja ag'o'j, kiu'j'n vi dev'as pardon'i al mi'a aĝ'o, for'log'iĝ'o'j de jun'a person'o, kiu ankoraŭ neni'o'n vid'is kaj nur ĵus en'ir'as en la mond'o'n; liber'ec'o, al kiu oni si'n for'don'as, pens'ant'e ĉe tio neni'o'n mal'bon'a'n, kaj kiu sen'dub'e en la fund'o hav'as neni'o'n....

— Jes, vi tio'n dir'as, kaj ĝi aparten'as al tiu'j afer'o'j, kiu'j bezon'as, ke oni ili'n pi'e kred'u.

— Mi tut'e ne vol'as dir'i per tio, ke mi est'as sen'kulp'a antaŭ vi, kaj mi vi'n nur pet'as, ke vi forges'u ofend'o'n, pri kiu mi el mi'a tut'a kor'o pet'as vi'a'n pardon'o'n, kaj ke vi antaŭ'liber'ig'u mi'n de tiu renkont'iĝ'o kaj de la ĉagren'o, kiu'n pov'us kaŭz'i al mi la mal'agrabl'a'j riproĉ'o'j de mi'a'j ge'patr'o'j. Se vi grand'anim'e don'os al mi la favor'o'n, pri kiu mi vi'n pet'as, tiam tiu ĉi ŝuld'ig'a far'o, tiu ĉi bon'ec'o, kiu'n vi montr'os al mi, akir'os mi'n por vi plen'e; ĝi tuŝ'os profund'e mi'a'n kor'o'n kaj nask'os tie por vi tio'n, kio'n la tut'a potenc'o de mi'a'j ge'patr'o'j kaj la lig'il'o'j de la edz'ec'o ne pov'is tie ating'i. Per unu vort'o, ĝi est'os la kaŭz'o, ke mi rifuz'os ĉiu'n am'ind'um'ad'o'n, kaj mi hav'os si'n'don'ec'o'n nur por vi. Jes, mi don'as al vi mi'a'n vort'o'n, ke vi hav'os en mi de nun la plej bon'a'n edz'in'o'n en la mond'o, kiu montr'os al vi tiom da am'o, tiom da am'o, ke vi est'os tut'e kontent'a.

— Ha, krokodil'o, kiu flat'as la hom'o'j'n, por ili'n sufok'i!

— Don'u al mi tiu'n favor'o'n.

— Neni'o est'os. Mi est'as ne'pet'eg'ebl'a.

— Montr'u vi'n grand'anim'a.

— Ne.

— Kompat'u mi'n!

— Tut'e ne.

— Mi vi'n pet'eg'as per mi'a tut'a kor'o.

— Ne, ne, ne! Mi vol'as, ke oni ĉes'u erar'i pri vi kaj vi'a konfuz'o est'u vid'ebl'a por ĉiu'j.

— Nu, bon'e! Se vi el'met'as mi'n al la mal'esper'o, mi vi'n avert'as, ke vir'in'o en tia stat'o est'as kapabl'a je ĉio, kaj mi far'os i'o'n, pri kio vi pent'os.

— Kaj kio'n vi far'os, mi'a sinjor'in'o?

— Mi'a kor'o mi'n pel'os al la plej ekstrem'a'j decid'o'j; kaj per ĉi tiu tranĉ'il'o, kiu'n vi vid'as, mi tuj mi'n mort'ig'os.

— Ha, ha! Perfekt'e!

— Por vi ĝi ne est'os tiel perfekt'a, kiel vi pens'as. ĉiu'j sci'as pri ni'a mal'pac'o kaj la konstant'a'j'n ĉagren'o'j'n, kiu'j'n vi far'as al mi. Kiam oni trov'os mi'n mort'ig'it'a, neni'u dub'os pri tio, ke mi'n mort'ig'is ĝust'e vi; kaj mi'a'j ge'patr'o'j cert'e ne las'os tiu'n mort'o'n ne'pun'it'a, kaj ili ven'ig'os sur vi'a'n person'o'n ĉi'a'n pun'o'n, kiu'n pov'os liver'i al ili la decid'o'j de la juĝ'o kaj la ard'ec'o de ili'a'j sent'o'j. Tia'manier'e mi trov'os rimed'o'n, por venĝ'i mi'n kontraŭ vi; kaj mi ne est'as la unu'a, kiu uz'as tia'manier'a'n venĝ'o'n kaj kiu ne tim'as eĉ si'n mort'ig'i, por pere'ig'i tiu'j'n, kiu'j est'as tiel kruel'a'j, ke ili ni'n puŝ'as al la ekstrem'ec'o.

— Mi est'as vi'a obe'em'a serv'ant'o. Oni nun jam ne pens'as plu pri mort'ig'ad'o de si mem; la mod'o pri tio pas'is jam de long'e.

— Ĝi est'as afer'o, pri kiu vi pov'as est'i tut'e cert'a; kaj se vi persist'os en vi'a rifuz'o, se vi ne las'os mal'ferm'i al mi, mi ĵur'as al vi, ke tuj mi vid'ig'os al vi, ĝis kie pov'as ir'i la decid'em'ec'o de person'o, kiu'n oni el'met'as al mal'esper'o.

— Vant'aĵ'o, vant'aĵ'o! Tio tut'e ne far'as al mi i'a'n tim'o'n.

— Nu, bon'e! ĉar ĝi est'as neces'a, jen kio kontent'ig'os ni'n ambaŭ kaj montr'os, ĉu mi ŝerc'as. (Far'int'e kvazaŭ ŝi si'n mort'ig'as.) Ha, ĝi far'iĝ'is! La ĉiel'o don'u, ke mi'a mort'o est'u venĝ'it'a tiel, kiel mi dezir'as, kaj ke tiu, kiu est'as la kaŭz'o de tio, ricev'u just'a'n pun'o'n por li'a kruel'ec'o kontraŭ mi!

— Oho! ĉu ŝi efektiv'e est'us tiel mal'bon'a kaj mort'ig'us si'n, por ke oni mi'n pend'ig'u? Ni pren'u pec'et'o'n da kandel'o, por rigard'i.

al Klaŭdino — Ts! silent'e! Ni tuj star'iĝ'u ĉe la ambaŭ flank'o'j de la pord'o.

— Ĉu la mal'bon'ec'o de vir'in'o efektiv'e pov'as ating'i tia'n grad'o'n? (Sol'a, rigard'int'e ĉi'e'n ĉirkaŭ'e.) Neni'u est'as! Ha, mi tio'n suspekt'is; la pend'ind'ul'in'o for'ir'is vid'ant'e ke ŝi neni'o'n ating'os de mi, nek per pet'o'j, nek per minac'o'j. Des pli bon'e! tio far'os ŝi'a'j'n afer'o'j'n ankoraŭ pli mal'bon'a'j; kaj la ge'patr'o'j, kiu'j baldaŭ ven'os, vid'os per tio ŝi'a'n krim'o'n ankoraŭ pli bon'e. (Tuŝ'int'e la pord'o'n de si'a dom'o por en'ir'i.) Ha, ha! la pord'o ŝlos'iĝ'is! Hola! tie! Iu ven'u! Oni tuj mal'ferm'u al mi!

— Kio! ĝi est'as vi! De kie vi ven'as, sen'taŭg'ul'o? ĉu nun est'as temp'o, por re'ven'i hejm'e'n, kiam preskaŭ jam tag'iĝ'as? Tia est'as la kondut'o de honest'a edz'o?

— Ĉu est'as bel'e drink'i la tut'a'n nokt'o'n kaj las'i tia'manier'e en la daŭr'o de tut'a nokt'o mal'feliĉ'a'n jun'a'n edz'in'o'n en la dom'o?

— Kio! vi....

— Ir'u, ir'u, perfid'ul'o, mi est'as lac'a de vi'a mal'ĉast'ec'o, kaj mi plend'os, ne atend'ant'e plu, al mi'a'j ge'patr'o'j.

— Kio! Vi ankoraŭ kuraĝ'as.....

al ge'sinjor'o'j de Sotenville — Ho, ven'u, mi vi'n pet'eg'as, ven'u don'i al mi venĝ'o'n por la plej grand'a arogant'ec'o de la flank'o de edz'o, al kiu la vin'o kaj ĵaluz'ec'o, en tia grad'o konfuz'is la cerb'o'n, ke li plu sci'as nek kio'n li dir'as, nek kio'n li far'as, kaj kiu mem send'is invit'i vi'n, ke vi est'u atest'ant'o'j de la plej grand'a sen'senc'aĵ'o, pri kiu oni iam aŭd'is. Jen li re'ven'as, kiel vi vid'as, las'int'e atend'i si'n la tut'a'n nokt'o'n; kaj se vi vol'os li'n aŭskult'i, li dir'os al vi, ke li hav'as kontraŭ mi la plej grand'a'j'n plend'o'j'n; ke dum li dorm'is, mi for'ŝtel'ig'is de li, por ir'i vag'i, kaj cent ali'a'j'n sam'spec'a'j'n histori'o'j'n, kiu'j'n li sonĝ'is.

al si mem — Ha, kia malic'a kanajl'o!

— Jes, li vol'is kred'ig'i al ni, ke li est'is en la dom'o kaj ni est'is ekster'e; kaj ĉi tiu'n frenez'aĵ'o'n oni ne pov'as el'pel'i al li el la kap'o.

— Kio! Kio'n tio signif'as?

— Kia furioz'a sen'hont'ec'o, send'i vok'i ni'n!

— Neniam....

— Ne, mi'a patr'o, mi ne pov'as plu toler'i tia'spec'a'n edz'o'n; mi'a pacienc'o est'as tut'e el'ĉerp'it'a; kaj ĵus li dir'is al mi cent'o'n da plej ofend'a'j vort'o'j.

al Georgo Dandin — Al la diabl'o! vi est'as mal'nobl'a hom'o!

— Est'as terur'e, kiam oni vid'as, ke mal'feliĉ'a'n jun'a'n vir'in'o'n oni trakt'as en tia manier'o, kaj tio kri'as pri venĝ'o al la ĉiel'o.

— Ĉu oni pov'as....

— Ir'u, vi dev'us mort'i de hont'o.

— Las'u mi'n dir'i al vi du vort'o'j'n.

— Vi nur aŭskult'u, li rakont'os al vi bel'a'j'n histori'o'j'n.

al si mem — Mi en'fal'as en mal'esper'o'n.

— Li tiom mult'e drink'is, ke oni ne pov'as long'e star'i apud li; la vin'a odor'o, kiu'n li el'spir'as, ating'as ĝis ni.

— Sinjor'o bo'patr'o, mi vi'n pet'eg'as....

— For'ŝov'iĝ'u; vi mal'bon'odor'as vin'o'n per vi'a tut'a buŝ'o.

— Sinjor'in'o, mi vi'n pet'as....

— Fi, ne al'proksim'iĝ'u al mi, vi'a spir'ad'o est'as pest'a.

al S^ino de Sotenville — Toler'u, ke mi....

— For'iĝ'u, mi dir'as al vi; oni ne pov'as toler'i vi'n.

al S^ro de Sotenville — Mi pet'eg'as vi'n, permes'u, ke....

— Hu, vi mi'n sven'ig'as. Parol'u de mal'proksim'e, se vi vol'as.

— Nu, bon'e! Jes, mi parol'os de mal'proksim'e. Mi ĵur'as al vi, ke mi eĉ ne mov'iĝ'is el mi'a dom'o, sed nur ŝi el'ir'is.

— Ĉu ne est'as tiel, kiel mi dir'is al vi?

— Vi vid'as, kia'n ver'ŝajn'ec'o'n ĝi hav'as.

al Georgo Dandin — Ir'u, vi mok'as la hom'o'j'n. Ven'u ĉi tie'n mal'supr'e'n, mi'a fil'in'o.

— Mi atest'ig'as la ĉiel'o'n ke mi est'is en la dom'o kaj....

— Silent'u! ĝi est'as ne'toler'ebl'a sen'senc'aĵ'o.

— La tondr'o mi'n tuj mort'ig'u, se....

— Ne turn'u al ni plu la kap'o'n, sed pen'u pet'i pardon'o'n de vi'a edz'in'o.

— Mi! pet'i pardon'o'n?

— Jes, pardon'o'n, kaj tuj!

— Kio! mi....

— Al la diabl'o! Se vi kontraŭ'parol'os al mi, mi vi'n instru'os, kio est'as mok'i ni'n.

— Ha, Georgo Dandin!

— Ven'u ĉi tie'n, mi'a fil'in'o, por ke vi'a edz'o pet'u de vi pardon'o'n.

— Mi! pardon'i al li ĉio'n, kio'n li dir'is al mi? Ne, mi'a patr'o, mi neniel pov'as decid'iĝ'i al tio; kaj mi pet'as vi'n dis'ig'i mi'n de edz'o, kun kiu mi plu ne pov'us viv'i.

— Kiel oni pov'us ĉio'n el'port'i!

— Mi'a fil'in'o, tia'j dis'iĝ'o'j ne pov'as est'i far'at'a'j sen grand'a skandal'o; kaj vi dev'as montr'i vi'n pli saĝ'a ol li kaj pacienc'i ankoraŭ ĉi tiu'n foj'o'n.

— Kiel! pacienc'i post tia'j indign'ind'aĵ'o'j! Ne, mi'a patr'o, tia'n afer'o'n mi ne pov'as konsent'i.

— Est'as neces'e, mi'a fil'in'o, kaj mi tio'n al vi ordon'as.

— Ĉi tiu vort'o ferm'as al mi la buŝ'o'n, kaj vi hav'as super mi sen'lim'a'n potenc'o'n.

— Kia bon'kor'ec'o!

— Est'as ĉagren'e, se oni est'as dev'ig'at'a forges'i tia'j'n ofend'o'j'n; sed kia'n ajn per'fort'o'n mi dev'as far'i al mi, mi dev'as vi'n obe'i.

— Mal'feliĉ'a ŝaf'et'o!

al Angeliko — Al'proksim'iĝ'u!

— Ĉio, kio'n vi dev'ig'as mi'n far'i, serv'os al neni'o; kaj vi vid'os, ke morgaŭ ĉio de'nov'e re'komenc'iĝ'os.

— Ni far'os ord'o'n. (Al Georgo Dandin.) Ven'u, genu'iĝ'u!

— Genu'iĝ'i?

— Jes, genu'iĝ'u, kaj tuj!

genu'e, kun kandel'o en la man'o; al si mem — Ho, ĉiel'o! (Al S^ro de Sotenville.) Kio'n mi dev'as dir'i?

— Sinjor'in'o, mi pet'as vi'n pardon'i al mi....

— Sinjor'in'o, mi pet'as vi'n pardon'i al mi....

— La sen'senc'aĵ'o'n, kiu'n mi far'is....

— La sen'senc'aĵ'o'n, kiu'n mi far'is.... (Al si mem.) edz'iĝ'ant'e kun vi.

— Kaj mi promes'as al vi pli bon'e kondut'i en la est'ont'ec'o.

— Kaj mi promes'as al vi pli bon'e kondut'i en la est'ont'ec'o.

al Georgo Dandin — Gard'u vi'n, kaj sci'u, ke ĝi est'as la last'a el la arogant'aĵ'o'j, kiu'n mi toler'as.

— Per Di'o! se vi ankoraŭ unu foj'o'n permes'os al vi, oni instru'os al vi la respekt'o'n, kiu'n vi ŝuld'as al vi'a edz'in'o kaj al tiu'j, de kiu'j ŝi de'ven'as.

— Jen jam tag'iĝ'as. Adiaŭ! (Al Georgo Dandin.) Ir'u en vi'a'n dom'o'n kaj pen'u est'i bon'kondut'a. (Al S^ino de Sotenville.) Kaj ni, mi'a kor'o, ni ir'u en'lit'iĝ'i.

Ha, mi nun rezignaci'as, ĉar mi vid'as plu neni'a'n rimed'o'n. Kiam oni, simil'e al mi, edz'iĝ'is kun mal'bon'a vir'in'o, tiam la plej bon'a, kio'n oni pov'as far'i, est'as ir'i ĵet'i si'n en la akv'o'n, la kap'o'n antaŭ'e'n.